Osmanlı Devletinin ilk telsiz ve telgraf istasyonu gün yüzüne çıkıyor
Osmanlı Devletinin Avrupa'daki İlk Kültürel Ve Tarihi Mirası Olan Patara Telsiz Telgraf İstasyonu 113 Yıl Sonra Gün Yüzüne Çikiyor.
Abone olOsmanlı Devletinin Avrupa’daki ilk kültürel ve tarihi mirası
olan Patara Telsiz Telgraf İstasyonu 113 yıl sonra gün yüzüne
çıkıyor. İstasyonun Sultan 2. Abdülhamid’in önemli eserlerinden bir
tanesi olduğuna dikkat çeken Patara Kazı Başkanı Prof.Dr. Havva
İşkan, "Araştırmalar sonucu bu yapıların Osmanlı Devletinin ilk
telsiz telgraf istasyonu olduğunu öğrendik ve büyük bir mücadeleye
giriştik. Elimizde Kaşıkçı Elması değerinde bir tarihi miras var
Patara’da" dedi.
Osmanlı Devletinden Türkiye Cumhuriyetine aktarılan bir kültürel
ve tarihi miras olan Patara Telsiz Telgraf İstasyonu, bir asrı
geçen telsizcilik tarihinin ilk ve en önemli eserlerinden biri.
Osmanlı Devleti topraklarında kurulan ilk istasyonları olan
Patara-Derne istasyonları aynı zamanda en uzak mesafeye sahip
Avrupa’nın ilk istasyonu. Bu yıl düzenlenecek törenle istasyon,
açılışının 113’üncü yıl dönümünde Patara ören yerinde anılacak.
Patara Telsiz Telgraf İstasyonu kapsamında Antalya Gazeteciler
Cemiyetinde (AGC) bir araya gelen Antalya Kültür ve Turizm İl
Müdürü İbrahim Acar, Kaş Kaymakamı Ulaş Akhan, Kaş Belediye Başkanı
Mutlu Ulutaş, Patara Kazı Başkanı Prof.Dr. Havva İşkan, Akdeniz
Üniversitesi Araştırma Görevlisi Diren Çakılcı tarihi esere ilişkin
önemli bilgiler verdi.
Kaymakam Akhan: "Osmanlı’nın iletişim konusunda önemli
yatırımını keşfettik"
Kaş’ın Antalya’nın nadide yerlerinden biri olduğunu ifade eden
Kaymakam Ulaş Akhan, turizmle tanınmasının yanı sıra tarihi ve
kültürel hazinelerin de dünyaca tanınmasında önemli rol oynadığını
kaydetti. Akhan, "Teke yarımadasını kuşatan Likya Uygarlığının
olması, belki de dünyanın ilk meclis binasının yer alıyor olması
Patara’yı çok tanınır bir hale getirmişti. Biz Patara’da yaklaşık 5
bin yıl önceye giden tarihi açığa çıkarmakla ilgili çalışamalar
yürütüyorduk. Hocalarımızın yaklaşık 30 yıllık bir emeği söz
konusuydu, bu emek sonucu çok değerli tarihi ve kültürel
gerçeklikler ortaya çıkarıldı. Bugün devamını getirdiğimiz Osmanlı
İmparatorluğunun son yüzyılında teknolojiyi ne kadar yakından takip
ettiği, özellikle iletişim konusunda dünyada bile ilk sayılabilecek
önemli yatırımlara nasıl imza attığını keşfetmiş olduk. Buradaki
telsiz telgraf istasyonu bugün bizim için çok ilkel bir şey
sayılabilir ama yapıldığı dönem itibariyle belki de en modern ve en
uzun mesafeyi birbirine kavuşturan bir istasyon. Hem Türkiye için
hem de dünya için önemli bir teknolojik atılım olduğunu
düşünüyoruz" şeklinde konuştu.
Akhan, bu yıl düzenlenecek törenle, 5 bin yıllık tarihi gözler
önüne sermek istediklerini dile getirdi.
Ulutaş: "Kaş ve Patara’nın tanıtımına hem de turizme katkısı
olacak"
Kaş Belediye Başkanı Ulutaş ise, böyle bir eserin var oluşunun
ve ortaya çıkarılmasının hem Kaş ve Patara’nın tanıtımına hem de
turizme katkısı olacağını söyledi. Ulutaş, "Oradaki tarihi
değerlerin ortaya çıkması için hep birlikte destek olacağız.
Elimizden geldiğince tarihe, kültüre ve değerlerin açığa çıkmasına
destek olacağız. Bundan bu tür organizasyonlarla Kaş’ımızın,
bölgemizin sesini duyurmaya devam edeceğiz" ifadelerine yer
verdi.
Kazı Başkanı İşkan: "Kaşıkçı Elması değerinde tarihi
miras"
1988 yılında beri Patara’da çalışan Patara Kazı Başkanı Prof.
Dr. İşkan, Antalya Valisi Münir Karaloğlu’nun vizyoner görüşü,
kaymakam, belediye başkanı ve il kültür müdürlüğünün desteği
sayesinde 2019 yılında bu mirasın uluslararası boyuta taşındığının
altını çizdi. Burada çok ciddi bir zaman dilimi geçtiğini
hatırlatan İşkan, çok sayıda bilim insanının tek idealinin kentin
ortaya çıkarılması olduğunu aktardı. İlk yıldan bu yana Patara’da
bazı yapı kalıntılarının dikkatlerini çektiğini söyleyen İşkan,
Gelemiş köyünün yaşlılarının bu yapılardan "Alman evleri" olarak
söz ettiğini anlattı. Araştırmalar sonucu bu yapıların Osmanlı
Devletinin ilk telsiz telgraf istasyonu olduğunu öğrenince büyük
bir mücadeleye giriştiğini belirten İşkan, "Elimizde Kaşıkçı Elması
değerinde bir tarihi miras var Patara’da" dedi.
Araştırma Görevlisi Diren Çakılcı: "Devlet arşivinden birçok
bilgiye ulaştık"
Osmanlı Devlet arşivlerini araştıran Çakılcı, o dönemde tutulan
kayıtlardan istasyonların kuruluş süreçlerine ilişkin birçok belge
ve veriye ulaştıklarını söyledi. İstasyonların, Sultan 2.
Abdülhamid’in önemli eserlerinden bir tanesi olduğunu ifade eden
Çakılcı, "Sultan 2. Abdülhamid ve ekibi Osmanlı devletinin elindeki
son Afrika toprağı olan Libya ile Trablusgarp ile irtibatı
kolaylaştırmak ve hızlandırmak için bu istasyonların temelini
atmışlar" diye konuştu.
Bu istasyonların Almanya’da Siemens fabrikalarında inşa
ettirilmesinden dolayı yerli köy halkının "Alman evleri" dediğini
paylaşan Çakılcı, bölgede Alman mühendislerin de yaşadığını
söyledi. Deneme kayıtlarından itibaren inceleme yaptıklarını
kaydeden Çakılcı, Trablusgarp ile idari, askeri, ekonomik devlet
yazışmaların olduğunu ifade etti. Diğer yandan uluslararası alanda,
Akdeniz’de seyir eden yük ve ticaret gemilerinin bu istasyonlar
aracılığı ile Avrupa’daki başkentlerle iletişim kurduklarını
belirterek, "Akdeniz ortasındaki bir fırtınayı bu istasyona aktarıp
diğer limanlara haber verebiliyor veya bir kazadan bilgi
verebiliyor" şeklinde konuştu.
Çakılcı, tarihe sahip çıkıldıkça ileriye daha güçlü ve cesaretle
bakılacağını belirterek, buranın en kısa zamanda bir telsiz telgraf
müzesine dönüştürülmesini temenni etti.