Memur maaşlarında kesinti ! Otomatik BES nedir?
Bilindiği üzere Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve Yatırım Sistemi Kanununda 2016 yılında değişiklik yapılmış ve bu değişiklik de 26 ağustos 2016 tarihli ve 29812 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı.
Abone ol
Değişiklik ile öncesinde gönüllülük esasına göre yürütülen sistem artık çalışanlar bakımından zorunlu hale getirildi.
Eklenen EK MADDE 2 ile 45 yaşını doldurmamış olup 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının a ve c bentlerine göre çalışanlar ile çalışmaya başlayanlardan her ay maaş ve ücretlerinden Bireysel Emeklilik Katkı Payı kesilecek. Buna göre özel sektör veya kamuda işçi olarak çalışanlar ile kısaca memurlar otomatik olarak her ay katkı payı ödeyecekler.
Yapılan düzenleme küçük bir karışıklığı da beraberinde getirdi. Birçok çalışan 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren ücretlerinden zorunlu bireysel emeklilik katkı payı kesilmeye başlanmış ancak kamu çalışanlarında ( işçiler hariç) kesilmiyor. Bunun sebebi ise memur maaşlarında bireysel emeklilik katkı payının kesilmeye başlanacağı tarih 1 Nisan 2017’dir. Aynı zamanda mali idareler ve KİT’lerde çalışanlardan ise 1 Ocak 2018 den itibaren kesinti yapılacak.
Yani milyonlarca memurun 15 Nisan 2017 tarihli maaş gününde maaşlarından sigorta primine esas kazancının %3 oranında kesinti yapılarak BES hesabına otomatik aktarılacak.
Sigorta Primine Esas Kazanç Memurlar İçin Nasıl Hesaplanır?
Maaşından 1 Nisan 2017 den sonra zorunlu BES katkı payı kesilecek olan memurların %3 lük kesinti miktarı hesaplanırken bir ayrıma tabi tutulacaktır. Bu ayrım 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası memur olanlar diye yapılacaktır. Aşağıdaki iki tabloda önce 1 Ekim 2008 öncesi memur olanların ardından bu tarih sonrası memur olanların sigorta primine esas kazançların hesaplanmasını göreceksiniz.
1 Ekim 2008 öncesi memur olanların SPEK’nin hesaplanması;
1-Gösterge Aylığı
Aylık Katsayısı X Gösterge Rakamı
2-Ek Gösterge Aylığı
Aylık Katsayısı X Ek Gösterge Rakam
3-Kıdem Aylığı
Aylık Katsayısı X 20 X Kıdem Yılı
4-Taban Aylığı
Taban Aylık Katsayısı X 1000
5-Ek göstergeye göre belirlenen oran (en yüksek devlet memuru aylığının; ek göstergesi 2200’den az olanlar için %55’i, 2200-3599 olanlar için %85’i, 3600-4799 olanlar için %145’i, 4800- 7599 olanlar için 165’i, 7600-8399 olanlar için 195’i, 8400 ve daha yukarı olanlar için ise 255’i)
SPEK/Emekli keseneği Matrahı= 1+2+3+4+5/100
1 Ekim 2008 sonrası memur olanların SPEK’nin hesaplanması;
1-Gösterge Aylığı
Aylık Katsayısı X Gösterge Rakamı
2-Ek Gösterge Aylığı
Aylık Katsayısı X Ek Gösterge Rakam
3-Kıdem Aylığı
Aylık Katsayısı X 20 X Kıdem Yılı
4-Taban Aylığı
Taban Aylık Katsayısı X 1000
5-Tazminat Miktarı
Aylık Katsayısı X 9500 X Tazminat Oranı/100
(özel hizmet tazminatı ve bu tazminat benzeri tazminatlar dâhil, ek-ilave-bölge tazminatları hariç)
6-Makam Tazminatı
Aylık Katsayısı X Makam Tazminatı Göstergesi
7-Temsil/Görev Tazminatı
Aylık Katsayısı X Temsil/Görev Tazminatı Göstergesi
SPEK= 1+2+3+4+5+6+7
Yukarıda iki şekilde hesaplanan tutarlar üzerinden %3 oranında bulunacak miktar memurların bireysel emeklilik hesaplarına otomatik olarak aktırılacak.
ÖRNEK HESAPLAMA:
Üniversite Mezunu Memur
Emekli Keseneği (5510 sayılı Kanuna tabi)
Aylık Ücret (9/1)
620
59,56
Taban Aylık
1000
1.503,59
Ek Gösterge
0
1,00
Kıdem Aylık
0
0,00
Özel Hizmet Tazminatı
0,48
438,02
Toplam
2.002,17
Bireysel Emeklilik Kesintisi
% 3
60,07
Memurlar Herhangi Bir İşlem Yapacak mı?
Ek madde 2 de yer alan hükme göre memurların işvereni sayılan kurumlara hazine müsteşarlığınca belirlenen şirketlerden bir tanesi ile anlaşarak memur adına açtırdığı BES hesabına maaşından %3 lük katkı katkı payını keserek yatıracak. Anlaşılacağa üzere memurun BES için yapacağı bir işlem yok.
Bireysel Emeklilik Sistemine Katılmak İstemeyen Memur Ne Yapacak?
1 Nisan 2017 de yürürlüğe girecek düzenleme ile birlikte 45 altı memurların zorunlu BES e katılmama gibi bir durumu yoktur. Ancak sistemden çıkış mümkün olup kişi isterse iki ay içerisinde sistemden çıkışını bir dilekçe ile bildirerek bu işlemi gerçekleştirebilir. Bu iki aylık süre memurun emeklilik planına dâhil olduğunu kendisine bildirildiği tarih itibari ile başlar.
Sistemden Çıkarsam Ne Kadar Zararım Olur?
Sisteme dâhil olduğu kendisine bildirildiği tarih itibari ile iki aylık süre içerisinde ayrılma talebini ileten memurun maşından yapılan tüm kesintiler ile varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri kendisine sistemden çıktığı 10 gün içinde geri ödenecek.
BES’in Memura Ne Getirisi Olacak?
Sistemden ayrılmayıp kalmaya devam eden memurlar yatırdıkları katkı paylarının % 25 i kadar devletten ekstra katkı alacaklar. Buna ek olarak devlet 1000 TL daha katkı yapacak. Bireysel emeklilik sisteminde kalan memurlar 10 yıl 56 yaş şartını doldurursa ekmelilik hakkı elde edecek. Bununla birlikte 10 yıl doldurulduğu zaman devlet hesapta mevcut bulunan birikimin %5 i kadar daha katkı yapacak. Kişi isterse birikimlerini bir seferde toplu olarak alabileceği gibi emekli aylığı gibi parça parça da alabilir.
