Bu çalışma "dünyada ilk" olacak
Eü Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özlem Çakal Arslan, Birçok Materyalde Bulunan Bisfenol A (bpa) Maddesinin Kullanımının Yasaklanmasının Ardından Bu Maddenin Türevleri Olarak Kullanılmaya Başlanan Kimyasalların Güvenli Bir Kimyasal Olup Olmadığını Belirlemek Üzere Araştırma Ekibiyle Proje Hazırladı.
Abone olEge Üniversitesi (EÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.
Dr. Özlem Çakal Arslan ve araştırma ekibi, biberondan yazar kasa
fişine kadar günlük hayatta kullanılan birçok materyalde bulunan
“Bisfenol A” maddesinin kullanımının yasaklanmasının ardından, bu
maddenin türevleri olarak kullanılmaya başlanan kimyasalların,
sağlığa zararlı olup olmadığına yönelik geliştirdikleri proje
kapsamında araştırma yapacak. Dünyada ilk kez yapılacak çalışmada,
maddenin tümör ve kansere neden olup olmadığı da
araştırılacak.
EÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özlem Çakal
Arslan, biberondan yazar kasa fişine kadar günlük hayatta
kullanılan birçok materyalde bulunan Bisfenol A (BPA) maddesinin
kullanımının yasaklanmasının ardından bu maddenin türevleri olarak
kullanılmaya başlanan kimyasalların güvenli bir kimyasal olup
olmadığını belirlemek üzere araştırma ekibiyle proje hazırladı.
Çevresel bir kirletici olarak BPA türevlerinin, ekosistem sağlığına
yönelik önemli etkilere sahip olması nedeni ve sucul canlılara
etkilerinin kapsamlı bir şekilde araştırılması amacıyla
geliştirilen proje, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
(TÜBİTAK) tarafından kabul aldı. Projeyle ilgili Doç. Dr. Arslan’ı
ziyaret eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Ege Üniversitesi
olarak bu tür çalışmalara her zaman maddi ve manevi destek
verdiklerini söyledi.
Üç doktora tezi çıkacak bilimsel bir çalışma
Çevre alanında TÜBİTAK 1001 projesi kabul alan Doç. Dr. Arslan’ı
tebrik eden Rektör Budak, “Günlük hayatımızda kullandığımız birçok
materyalde bulunan bu kimyasalın kanserojen etkilerinin yanı sıra
endokrin sistemimize etkileri bulunuyor. Özlem hocamız ve araştırma
ekibi, bu kimyasalın sucul bitkiler ve sucul hayvanlar üzerindeki
etkilerini araştıracak. Bu kapsamlı projeden üç doktora tezinin
çıkması da söz konusu. Ege Üniversitesinin araştırma üniversitesi
olma yolunda, bu tür çalışmaların önemi çok büyük. Değerli hocamızı
ve araştırma ekibini tebrik ediyorum” dedi.
Tümör ve kansere neden olup olmadığı da araştırılacak
İlk etapta insan sağlığına zararları nedeniyle kullanımı
yasaklanan Bisfenol A’nın türevlerinin sucul ortamda yaşayan
canlılar üzerindeki etkilerini araştıracaklarını dile getiren Doç.
Dr. Arslan, “Maddenin toksik seviyesi, büyüme etkisine ne gibi
zararları var, araştıracağız. Midyelerde, tümör ve kanser oluşumuna
sebep olup olmadığını test edeceğiz. Son olarak da embriyo gelişimi
insanlarla yüzde 85 oranında benzerlik gösteren denizkestanelerinin
embriyoları yumurta ve spermleri üzerinde bu kimyasalın etkilerini
araştıracağız. ’Hangi seviyelerde etkilidir, kısırlığa neden oluyor
mu veya döllenmeyi engelliyor mu, oluşan yavrularda gelişimsel
anormalliklere neden oluyor mu ve genetik hasara neden oluyor mu’
gibi soruların cevaplarını arayacağız” diye konuştu.
"Dünyada ilk"
Projenin, yeni olan ve üretime giren söz konusu kimyasalların
toksik profilinin oluşturulmasında önemli bir çalışma olduğuna
değinen Doç. Dr. Arslan, çalışmanın dünyada bir ilk olduğunu
kaydetti. Doç. Dr. Arslan, “Aynı zamanda ilerleyen teknolojiyle
çevreyi de korumak adına sürdürülebilir çevre, sürdürülebilir
ekonomi anlamında, bu kimyasalların hem doğal yaşam hem insan
sağlığı hem de çevre için zararlı olup olmadığının belirlenmesi
bizim için çok önemli. Öğrencilerimizin tezlerinin yanı sıra
uluslararası anlamda birçok yayının çıkmasını planlıyoruz. Bu
çalışma, söz konusu kimyasalların toksik etkilerinin belirlenmesi
açısından dünyada ilk kez yapılacak. Bu kimyasallar; bebek
biberonundan CD’lere, mürekkepten kağıda, bankamatik kartlarına
kadar bir çok üründe yoğun olarak kullanılıyor. İçinde plastik
bulunan her şeyin içinde bulunuyor. Özellikle son zamanlarda
gündemde olan mikro plastik kirliliği ve plastik kirliliğine neden
olan materyallerin ham maddelerini oluşturuyor” dedi. Doç. Dr.
Arslan, desteklerinden dolayı Rektör Budak’a teşekkür etti.