Antalya körfezine ulaşan denizanaları besin eksikliğinden ölüyor
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Cengiz Deval, göçmen denizanalarının (Rhopilema nomadica) Antalya kıyılarında ilkbahar ve yaz aylarının sonuna doğru görüldüğünü belirterek, “Antalya Körfezi’nde bir üreme ya da dağılım alanı söz konusu değil, besin eksikliğinden kısa sürede ölüyorlar yine de popülasyon dinamikleri dikkatli şekilde izlenmelidir” dedi.
Abone olAkdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr.
Mehmet Cengiz Deval, göçmen denizanalarının (Rhopilema nomadica)
Antalya kıyılarında ilkbahar ve yaz aylarının sonuna doğru
görüldüğünü belirterek, “Antalya Körfezi’nde bir üreme ya da
dağılım alanı söz konusu değil, besin eksikliğinden kısa sürede
ölüyorlar yine de popülasyon dinamikleri dikkatli şekilde
izlenmelidir” dedi.
Denizanasının ilk kez 1970’li yıllarda İsrail’de tespit
edildiğini anımsatan Prof.Dr. Deval, “Daha sonra ülkemize
İskenderun Körfezi’ne ulaştı. Körfezde yoğun besin kaynakları
nedeniyle bir popülasyon oluşturdu. Beslenme ve üreme aktivitesini
orada yoğun şekilde sürdürüyor” dedi.
Denizanasının kısa ömürlü olduğunu ancak eşeyli ve eşeysiz
üreyebilme yeteneklerinden dolayı bir dişi bireyden bir yıl içinde
milyonlara varan çoğalma olabildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Deval,
o nedenle popülasyon dinamiklerinin dikkatli şekilde izlenmesi
gerektiğini bildirdi.
"İki körfezimizde beslenme ve üreme yapıyorlar"
Denizanasının Türkiye’de Mersin ve İskenderun Körfezi’nde
beslenme ve üreme alanına sahip olduğunu kaydeden Prof. Dr. Cengiz
Deval, “Bu iki bölgede yapılan saha çalışmasında kilometrekarede 10
binin üzerinde bireyin olduğu tespit edilmiş. Bu sayı bize çok
gözükebilir ama hemen körfezin altındaki İsrail kıyılarında
kilometrekareye gelen sayı 300 bin civarında. Bizim iki
körfezimizde üreyen tür henüz üreme ve dağılım alanını Antalya
Körfezi’ne doğru genişletmedi. İlkbahar ve yaz aylarının sonlarına
doğru denizanasına Antalya Körfezi’nde rastlanıyor. Bize ulaşan
denizanaları doğal yaşam alanlarını genişletmekten ziyade
akıntılarla bizim körfezimize geliyorlar. Kısa süre yaşayıp, besin
eksikliğinden ölmeleri nedeniyle tehlike yok oluyor” diye
konuştu.
"Kilometrekarede 500 denizanası "
Antalya’da yaptıkları çalışmada kilometrekarede yaklaşık 500
bireylik miktar tespit edebildiklerini kaydeden Prof. Dr. Deval, bu
sayının İskenderun Körfezi ve İsrail’deki rakamlardan çok düşük
olduğunu bildirdi. Bu düşük sayının ilerde nasıl olacağına dair
öngörüler yapılabilir olmasının önemli olduğunu vurgulayan Prof.
Dr. Deval, “Bu türün bütün üremesini dağılımlarını yapmış olmamız
gerekiyor. İlerde oluşabilecek olumsuz etkileri önleyebilelim”
şeklinde konuştu.
"Antalya Körfezi’nde beslenme ve üreme alanı yok"
Antalya’da zaman zaman görünen denizanalarının akıntı yoluyla
geldiğini ve belirli aralıklarla ortaya çıktığını dile getiren
Prof. Dr.Deval, “İlkbaharın başında ortaya çıkıyorlar su sıcaklığı
yükselince yok oluyorlar. Yazın sonunda bir görülme oluyor.
Şimdilik bizim körfezde bir beslenme ve üreme alanı
oluşturmuyorlar” dedi.
Denizanası ile temasta yapılması gerekenler
Prof. Dr. Deval, denizanalarının temas halinde ve ardından
yapılması gerekenler hakkında ise şu bilgileri verdi:
“Denizanaları zehirli nematokiste (minik kapsülcükler) sahiptir.
Kişiye temas ettiğinde bu canlının dokunaçları deriye yapışıp
kalır. Bu dokunaçlarda bulunan henüz açılmamış nematokistlerin
açılması zehirlenmenin şiddetini artırır. O nedenle henüz açılmamış
nematokistler mümkün olduğu kadar çabuk deriden uzaklaştırılmalı
veya açılmaları engellenmelidir. Nematokistleri patlatmadan deriden
uzaklaştırmanın en güvenli yolunu deniz suyudur. Deniz suyu ile
uzaklaştırılamayan dokunaçlar amonyak kullanılarak veya küt kenarlı
bir cisimle (kredi kartı veya bıçağın sırt kısmı) sıyrılarak
uzaklaştırılabilir. Sert temas (ovma, kaşıma gibi) veya tatlı su
ile yıkama nematokistlerin yoğun şekilde açılmasına neden olduğu
için bu gibi uygulamalardan kaçınmaktan fayda var.”
Prof. Dr. Deval, kıyıya vuran ölü denizanaları ile temas
edilmemesi gerektiğini sözlerine ekledi.