Yaz mevsiminde salgın tehlikesi devam edecek
ABD'de geliştirilen Covid-19 Pandemi Rehberi uygulamasının tasarım lideri Dr. Uğur Köylüoğlu, yeni dalgalara karşı uyardı.
Merkezi New York’ta bulunan Oliver Wyman şirketi tarafından geliştirilen Covid-19 Pandemi Rehberi uygulamasının tasarım lideri Dr. Uğur Köylüoğlu, yeni dalgalara karşı uyardı. Köylüoğlu, “Salgın küçük, büyük ataklarla devam edecek. Global, ulusal ve yerel yeni dalgalara hazır olalım. Ancak bunlar rastgele değil; yönetilebilir dalgalar. Birlikte yönetelim” dedi.
Merkezi New York’ta bulunan yönetim danışmanlığı şirketi Oliver Wyman tarafından geliştirilen Covid-19 Pandemi Rehberi (Covid-19 Pandemic Navigator), koronavirüs vakalarının görüldüğü toplam 40 ülkede tespit edilmiş ve tespit edilmemiş vakaların seyrini izliyor.
Alınan önlemlerle azalan birey hareketliliğini ve hükümetlerin uyguladığı kısıtlama tedbirlerinin etkilerini ülkeler, eyaletler, şehirler ve ilçeler bazında yansıtan çalışma, yaygın bir aşı veya ilaç bulunana dek ileriye yönelik tahminlerde bulunuyor ve içinde yeni ataklarında olduğu olası senaryoları analiz ediyor. Bu çalışmaları da ekonomi, sağlık politikası, şirket yönetimi konularıyla birleştiriyor ve alınacak kararlara ışık tutuyor.
Merkezi New York’ta bulunan Oliver Wyman şirketi tarafından geliştirilen Covid-19 Pandemi Rehberi uygulamasının tasarım lideri Dr. Uğur Köylüoğlu, yeni dalgalara karşı uyardı. Köylüoğlu, “Salgın küçük, büyük ataklarla devam edecek. Global, ulusal ve yerel yeni dalgalara hazır olalım. Ancak bunlar rastgele değil; yönetilebilir dalgalar. Birlikte yönetelim” dedi.
Merkezi New York’ta bulunan yönetim danışmanlığı şirketi Oliver Wyman tarafından geliştirilen Covid-19 Pandemi Rehberi (Covid-19 Pandemic Navigator), koronavirüs vakalarının görüldüğü toplam 40 ülkede tespit edilmiş ve tespit edilmemiş vakaların seyrini izliyor.
Alınan önlemlerle azalan birey hareketliliğini ve hükümetlerin uyguladığı kısıtlama tedbirlerinin etkilerini ülkeler, eyaletler, şehirler ve ilçeler bazında yansıtan çalışma, yaygın bir aşı veya ilaç bulunana dek ileriye yönelik tahminlerde bulunuyor ve içinde yeni ataklarında olduğu olası senaryoları analiz ediyor. Bu çalışmaları da ekonomi, sağlık politikası, şirket yönetimi konularıyla birleştiriyor ve alınacak kararlara ışık tutuyor.
Yeni Normal: Nasıl ve ne zaman?
Aşı bulunana dek salgın tehlikesinin devam edeceğini vurgulayan Dr. Uğur Köylüoğlu, mevcut yayılım göz önüne alındığında salgının kendiliğinden sona ermesinin kısa vadede mümkün görünmediğini belirtti. Bu bağlamda Türkiye’nin ‘’Sürü Bağışıklığı’’ için gerekli tahmini nüfus oranının henüz dünya ortalamalarının altında olduğuna dikkat çeken Köylüoğlu; ‘’normalleşme’’ süreci hakkında ise şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ne zaman ‘normal hayat’a dönebileceğimiz sorusunun cevabı ‘Normal Hayat’ tanımınıza bağlı. Önlemlerle, ekonomik aktiviteye ve sosyal hayatımıza tabii ki geri döneceğiz ve Nâzım’ın dediği gibi ‘Yaşamak şakaya gelmez, büyük bir ciddiyetle yaşayacaksın’. Ancak, hızlı ve geniş kitlelere ulaşan testler, hızlı takip ve disiplinli karantina yöntemleri ile salgının etkisini azaltıp yönetsek bile, aşı bulunana kadar bu bela devam edecektir. Vurgulamak isterim; bunca bilinmeyen içinde aşı ve bağışıklık çok önemli konulardır. Her gün pek çok gelişme var, ama büyük müjde – ki milyarlarcan insanı ilgilendiriyor, yakında gözükmüyor. Bill Gates bu konuyu çok iyi biliyor, çok büyük yatırımlar yaptı, gelişmeleri yakında izliyor ve iyi anlatıyor. Güvenilir haber için, kendisini takip etmenizi tavsiye ederim.
Yeni Normal’in henüz şirketler, düzenleyiciler ve piyasalar tarafından içselleştirilmemiş olduğunu düşünmekteyiz. Yeni Normal’in etkileri toplumun her yönü için geçerli olmakla birlikte, reel ve finansal ekonominin belirli alanları için maalesef derin ve kalıcı olacaktır.”
İşe dönüş için şeffaf ve detaylı planlama gerekiyor
Birçok ülkede ve Türkiye’de mevcut salgın atağının giderek kontrol altına alınsa da önümüzdeki dönemde yeni döngülerin oluşma ihtimalinin yüksek olduğuna dikkat çeken Dr. Köylüoğlu, çeşitli fazlardan oluşan detaylı bir “İşe Dönüş” planlaması gerektiğini belirterek, “Yeniden açılım kararlarının alınması süresince iş ve operasyon modelinin önümüzdeki döngüler göz önüne alınarak değerlendirilmesi, şeffaf ve detaylı bir açılım planın ortaya konulması ve çalışanlarla yakın iletişimde kalınması gerekmektedir” dedi.
Tespit edilemeyen vakaları dedektif gibi araştırıyoruz”
Uygulama kapsamında hem tespit edilen hem de tespit edilemeyen vakaların seyrini belirlemeye çalıştıklarını aktaran Köylüoğlu, bu kapsamda önce sebep-sonuç ilişkilerini kurduklarını; ardından öngörüler ve tahminler çıkartmaya başladıklarını belirtti.
Nisan ayından bu yana ileriye dönük senaryo analizleri yaptıklarını ve kamuoyu ile paylaştıklarını ekleyen Dr. Köylüoğlu, çalışmada kullanılan datalar hakkında şu bilgileri verdi:
“Tespit edilenlerin seyrini belirlemek için, devletlerin paylaştığı halka açık bilgilerden, test uygulamalarının hızından, test sonuçlarının kalitesinden, Google’ın ve Apple’ın mobilite endekslerinden, Oxford Üniversitesi’nin Hükümetin Uyguladığı Kısıtlamaların Sertliği endeksine kadar pek çok yerel ve dünya çapında bilgiyi kullanıyoruz. Daha başka rafine verilerden, kan testlerinden ve akademik çalışmalardan tespit edilemeyenleri – ki bu asemptomatik olanları, yanlış test sonuçlarını, gerçek olamayan raporlamaları da içeriyor- bir dedektif gibi araştırıp belirliyoruz. Mesela, Wuhan’dan kaçan expat’ları izliyoruz, pandemiden çok sert vurulan İtalya, İngiltere ve ABD’de veya diğer ülkelerde yaşa göre olüm oranlarını hesaplarımıza dâhil ediyoruz. Ülkelerin demografilerini göz önüne alıyoruz.
Kişilere ve kurumlara tavsiyeler
Bir savaşta olduğu gibi akıllıca ve disiplinli gözlem, konuşlandırma, karar verme ve uygulama zamanı. Kaçının. Korunun. Virüsün bulaşmasını engelleyin. Bulaşmışsa hızlıca belirleyin, bulaşanı izole edin & karantina altına alın. Çok sıklıkla, çok sayıda, çok kişiyi test edin. Mobil teknolojileri filyasyona dahil edin. Kan testleri ile antikorlu olanları belirleyin. Yönetici iseniz derin ve farklı açılardan düşünün, ilerideki nakit akışını, insan kaynaklarınızı ve değişen müşteri davranışlarını anlamaya çalışın.
Web’de halka açık uygulama
Dr. Uğur Köylüoğlu, söz konusu çalışmanın salgın yönetiminde yararlı olabilmesi bağlamında beklentileri ise şöyle ifade etti:
“Beyaz gömleğimizle bir laboratuvarda aşı araştırması yapmasak da, elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Pandemi Rehberi’nin halka açık versiyonu web sitemizde bulunuyor. Bu versiyonu kullanan pek çok kurum, kamu görevlisi ve halk var. Daha derin ve daha ince kırılımlarını ve daha çok uygulamalara yönelen çözüm getiren modellerimizi hastaneler, kamu kurumları, hükümetler, bankalar ve birçok sektörden özel şirketler kullanmaktalar.”