Tüm çalışanları ilgilendiriyor! İşte haftalık izin günleri...

Hafta tatili işçinin dinlenmesini sağladığı kadar iş
güvenliği açısından da önemli. Kanun 7 günlük zamanda en az 24 saat
dinlenme arıyor. İşçi saat ücretiyle çalışıyorsa hafta tatili 7.5
saat ücrete denk...

İşçilerin yedi günlük zaman dilimi içinde bir gün kesintisiz
dinlendirilmeleri hukuken zorunludur.



Hafta tatili çalışan için bir hak olduğu
kadar, işçinin dinlenmesini sağladığından iş sağlığı ve
güvenliğinin sağlanmasında da önemli bir araçtır. İşçinin talebi
veya onayı olması halinde dahi bu haktan vazgeçilememekte, işveren
fazla ücret ödediğini belirterek yaptırımlardan kaçamamaktadır.



AYNI GÜN OLMAYABİLİR

Hafta tatilinin devamlı şekilde aynı günde kullanılması bir
zorunluluk değildir. İşveren işin
gereğine göre hafta tatilinin günü değiştirme hakkına sahiptir.
Fakat burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, iki hafta
tatili arasında en fazla altı gün olmasıdır.



Dolayısıyla, değişiklik yapılırken hafta tatilinin öne çekilerek
değiştirilmesi gerekmektedir. Kanun yedi günlük bir zaman diliminde
en az 24 saat dinlenmeyi aradığından, iki hafta tatili arasında
yedi veya daha uzun bir sürenin olması, hafta tatilinin
kullandırılmadığı anlamına gelecektir. Bu konuyla bağlantılı bir
Yargıtay kararında, çalışana hafta tatili karşılığında ilerleyen
günlerde izin verilmesinin hafta tatilinin kullandırıldığı anlamına
gelmeyeceği açıkça vurgulanmıştır.



DENKLEŞTİRME NASIL YAPILIR?



İş yerinde denkleştirme uygulaması mevcutsa hafta
tatilinin yoğunlaştırılmış iş haftalarından sonra diğer haftalarda
kullandırılması yoluyla denkleştirilmesi mümkün değildir.
Denkleştirme halinde hafta tatili kullandırılmadan çalışan işçiye
hafta tatili için doğrudan fazla çalışma ücreti ödenmesi
gerekmektedir.



DİNLENMESİ GEREKİRKEN ÇALIŞAN ÇOK



İşçilerin hafta tatilinde çalışmayı kabul ettiklerine dair onaylar
gerek iş sözleşmeleri ile gerekse diğer
iç hukuk kaynakları ile zaman zaman işverenlerce alınmaktadır.
Fakat dinlenme hakkı işçinin onayıyla dahi vazgeçemeyeceği bir hak
olup, işverenin bu yönde aldığı onaylar geçerlilik taşımamaktadır.
Dolayısıyla, işçinin onay vermiş olması hafta tatilinin
kullandırılmaması için bir gerekçe olmayacaktır.



Bu kadar katı bir hak olmasına rağmen birçok işçinin hafta
tatilinde çalıştığı bilinen bir
gerçek. Yargıtay da bu gerçekten
hareketle hafta tatilinde çalıştırmanın yasak olduğunu belirttikten
sonra işçinin çalışmasının karşılıksız kalmaması gerektiğini
vurguluyor. Hafta tatilinde çalışan işçinin fazla çalışma ücretine
hak kazanacağını belirtiyor.



1 SAAT DAHİ ÇALIŞILMIŞ OLSA TAM SÜRE GİBİ KABUL
EDİLİR



Hafta tatilindeki çalışmanın ücreti doğrudan
fazla çalışma olarak kabul edilir. Dolayısıyla, işçi haftanın
önceki günlerinde 45 saati tamamlasa da hafta tatilinde yapılan
çalışma ücretinin normal saatlik ücrete göre
yüzde 50 zamlı ödenmeli.



İşçinin hafta tatilinde çalıştığı süre de fark etmemekte, hafta
tatilinde bir saat dahi çalışılmış olsa da tam gün çalışılmış gibi
hesaba katılmaktadır. Yargıtay da yakın tarihli bir kararında;
“bilirkişi raporunda kişinin, hafta tatili ve genel tatil
günlerinde çalıştığı saat üzerinden hafta tatili ve genel tatil
ücreti alacaklarının hesaplandığını, oysa hafta tatilindeki
çalışmanın o günün yevmiyesinin 1,5 katı
olarak hesaplanması gerektiğini” açıkça belirtmiştir. Bununla
birlikte hafta tatilindeki çalışma 7,5 saati aşmışsa, aşan kısım
için ayrıca fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekmektedir.



Hafta tatilinde yapılan çalışmanın ücreti doğrudan fazla çalışma
olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla, işçi haftanın önceki
günlerinde 45 saati tamamlamamış olsa da hafta tatilinde
yapılan çalışma ücretinin normal saatlik
ücrete göre yüzde elli zamlı ödenmesi gerekmektedir.



İşçinin hafta tatilinde çalıştığı süre de fark etmemekte, hafta
tatilinde bir saat dahi çalışılmış olsa da tam gün çalışılmış gibi
hesaba katılmaktadır. Yargıtay da yakın tarihli bir kararında;
“bilirkişi raporunda kişinin, hafta tatili ve genel tatil
günlerinde çalıştığı saat üzerinden hafta tatili ve
genel tatil ücreti alacaklarının
hesaplandığını, oysa hafta tatilindeki çalışmanın o günün
yevmiyesinin 1.5 katı olarak hesaplanması gerektiğini” açıkça
belirtmiştir. Bununla birlikte hafta tatilindeki çalışma 7.5 saati
aşmışsa, aşan kısım için ayrıca fazla çalışma ücreti ödenmesi
gerekmektedir.

ÇALIŞMAKSIZIN ÜCRETE HAK KAZANILIR



İşçinin hafta tatilinde dinlendirilmesi ve çalışmaksızın ücrete hak
kazanması gerekmektedir. Bu nedenle hafta tatilinde çalışmayan
işçiye çalışmaksızın ücret ödenmesi zorunludur. Hafta tatili ücreti
işçinin çıplak bir günlük ücretidir. İşçi saat ücretiyle
çalışıyorsa hafta tatili ücreti işçinin 7.5 saatlik ücreti
kadardır.



Fakat işçinin ücreti aylık maktu bir tutar olarak belirlenmişse,
işçinin hafta tatili ücreti bu ücretin içinde yer aldığından ayrıca
hesaplanarak işçiye ödenmemektedir. İşçinin raporlu olması halinde
hafta tatili ücreti Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından
ödenmektedir.