Tarihte Bugün : İşte tarihte 5 Kasım gününe damga vuran olaylar

5 Kasım günü Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlarından Bülent Ecevit'in hayatını kaybettiği gün. İşte geçmişten günümüze 5 Kasım gününe damga vurmuş diğer önemli olaylar, 5 Kasım günü doğanlar ve ölenler...

2006 - Bülent Ecevit yaşamını yitirdi.

28 Mayıs 1925'te dünyaya gelen, Türk gazeteci, şair, yazar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Devlet Bakanı, başbakan yardımcısı ve Türkiye Başbakanlığı görevlerini üstlenmiş merhum Bülent Ecevit 5 Kasım 2006'da hayata veda etti. Bülent Ecevit 1974–2002 yılları arasında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972–1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanlığında, 1987–2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti Genel Başkanlığında bulunmuştur. 1961–1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükümetlerde Çalışma Bakanı olarak yer almış olan Ecevit, düşünceleri ve uygulamalarıyla, 20. yüzyıl Türk siyasal yaşamının en önemli isimlerden biri olmuştur.

İşte tarihte 5 Kasım gününe damga vuran olaylar

1556 - Hindistan'daki Babür İmparatorluğu, II. Panipat Zaferi'ni kazanarak eski gücüne kavuştu. Tahtta hak iddia eden Hemu, Ekber Şah'ın veziri Bayram Han tarafından yenildi ve Babür Hanedanının fetret devri sona erdi.

1605 - Guy Fawkes İngiltere'de Westminster Sarayı'nı havaya uçurmaya kalkıştı. Fawkes ve arkadaşları idam edildi. (Barut komplosu)

1638 - IV. Murat komutasındaki Osmanlı ordusu, Musul'a girdi.

1757 - Prusya Kralı II. Friedrich, Yedi Yıl Savaşları'nda Fransa'yı, Rosbach'da yendi.

1840 - Afganistan, İngilizlere teslim oldu.

1854 - İngiliz-Fransız Birleşik Donanması Kırım Savaşı’nda Rus donanmasını yenilgiye uğrattı.

1895 - Rochester, New York'tan George B. Selden, benzinle çalışan otomobil için ilk ABD patentini aldı.

1912 - ABD Başkanlık seçimlerini Woodrow Wilson kazandı.

1914 - Birleşik Krallık ve Fransa, Osmanlı İmparatorluğuna savaş ilan etti.

1914 - Kıbrıs'ın yönetimi, Osmanlı İmparatorluğu'ndan Birleşik Krallık'a geçti.

1919 - Gaziantep, Fransızlar tarafından işgal edildi.

1922 - İsmet Paşa başkanlığındaki TBMM Delegasyonu, Lozan Barış Konferansına katılmak üzere, İsviçre'ye hareket etti.

1924 - Çin'in "Küçük İmparator"u Puyi, krallık sarayından çıkarıldı. Mançu unvanları iptal edildi.

1925 - Benito Mussolini sol partilerin tümünü kapattı.

1925 - Ankara Hukuk Fakültesi, Atatürk tarafından açıldı.

1930 - İlk televizyon reklamı Londra'da gösterildi.

1934 - Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü kuruldu.

1936 - Eski adı Mekteb-i Mülkiye olan Siyasal Bilgiler Okulu İstanbul'dan Ankara'ya taşındı.

1940 - ABD Başkanlık seçimlerini Franklin D. Roosevelt kazandı.

1942 - II. Dünya Savaşı günlerinde, lokantalara ve birahanelere ekmek verilmesi yasaklandı.

1945 - Kolombiya, Birleşmiş Milletler örgütüne üye oldu.

1956 - Sovyet tankları Macaristan'daki ayaklanmayı bastırdı; Janos Kadar başkanlığında yeni bir Hükümet kuruldu.

1957 - Vatan Partisi Genel Başkanı Dr. Hikmet Kıvılcımlı tutuklandı. Kıvılcımlı, dini siyasete alet ederek komünizm propagandası yapmakla suçlanıyordu.

1964 - Türkiye - Sovyetler Birliği Kültür Anlaşması imzalandı.

1968 - ABD Başkanlık seçimlerini Richard M. Nixon kazandı.

1972 - İsmet İnönü CHP'den istifa etti. Bülent Ecevit, "İnönü'ye esenlik ve uzun ömür dilerim" dedi.

1979 - Ayetullah Humeyni ABD'yi en büyük şeytan ilan etti.

1984 - Güney Afrika Cumhuriyeti'nde ırkçılığa karşı genel grev yapıldı.

1986 - Yanmasının ardından 45 yıl sonra, İstanbul Ortodoks Fener Rum Patrikhanesi'nin yeniden yapılmasına izin verildi.

1991 - Filipinler'de meydana gelen selde yaklaşık 7000 kişi öldü.

1994 - 45 yaşındaki George Foreman, Michael Moorer'ı nakavt ederek en yaşlı ağır sıklet boks şampiyonu oldu.

1996 - ABD Başkanlık seçimlerini Bill Clinton kazandı.

2006 - Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'e, bir kentte 148 Şiinin öldürülmesi suçundan idam cezası verildi.

Tarihte 5 Kasım günü doğanlar

1271 - Mahmud Gazan, Moğol Hükümdarı (ö. 1304)

1615 - İbrahim, Osmanlı'nın 18. Padişahı (ö. 1648)

1854 - Paul Sabatier, Fransız kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1941)

1892 - John Alcock, İngiliz havacı (Atlas Okyanusu'nu ilk kez geçen) (ö. 1919)

1911 - Roy Rogers, Amerikalı aktör (ö. 1998)

1913 - Vivien Leigh, İngiliz sinema oyuncusu ("Rüzgar Gibi Geçti" filminin Oskar ödüllü oyuncusu) (ö. 1967)

1921 - Fevziye Fuad, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin ilk eşi (ö. 2013)

1926 - John Berger, İngiliz yazar ve sanat eleştirmeni

1938 - Joe Dassin, Amerikalı şarkıcı (ö. 1980)

1940 - Elke Sommer, Alman sinema oyuncusu

1941 - Art Garfunkel, Amerikalı şarkıcı, şair ve aktör

1943 - Sam Shepard, Amerikalı oyun yazarı ve aktör

1948 - William D. Phillips, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi

1958 - Robert Patrick, Amerikalı film ve TV aktörü

1959 - Bryan Adams, Kanadalı müzisyen

1960 - Tilda Swinton, İngiliz oyuncu

1963 - Jean-Pierre Papin, Fransız eski futbolcu ve teknik direktör

1968 - Sam Rockwell, Amerikalı oyuncu

1969 - Meltem Cumbul, Türk sinema ve dizi oyuncusu

1972 - İdil Fırat, Türk sinema ve dizi oyuncusu

1974 - Angela Gossow, Alman müzisyen ve Arch Enemy'nin vokalisti

1977 - Murat Evgin, Türk şarkıcı

1980 - Christoph Metzelder, Alman futbolcu

1980 - Antonella Del Core, İtalyan voleybolcu

1980 - Orkun Usak, Türk eski millî futbolcu

1983 - Mike Hanke, Alman futbolcu

1985 - Pınar Saka, Türk kısa mesafe koşucusu

1987 - Kevin Jonas, Amerikalı müzisyen, oyuncu ve Jonas Brothers grubunun gitaristi

1991 - Lyubov İlyuşeçkina, Rus buz patenci

Tarihte 5 Kasım günü ölenler

1879 - James Clerk Maxwell, İskoçyalı matematikçi ve fizikçi bilim adamı (d. 1831)

1930 - Christiaan Eijkman, Hollandalı tıp adamı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1858)

1930 - Luigi Facta, İtalyan siyasetçi (d. 1861)

1943 - Frank Campeau, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1864)

1944 - Alexis Carrel, Fransız cerrah ve fizyolog (d. 1873)

1955 - Maurice Utrillo, Fransız ressam (d. 1883)

1956 - Art Tatum, Amerikalı caz piyanisti (d. 1909)

1958 - Ahmet Muhtar Cilli, Türk siyasetçi (d. 1871)

1960 - Mack Sennett, Kanadalı film yapımcısı ve yönetmen (d. 1880)

1973 - İsmail Dümbüllü, Türk ortaoyunu ve tuluat sanatçısı (d. 1897)

1979 - All Capp, Türkiye'de Hoş Memo olarak tanınan çizgi bant Li'l Abner'in yaratıcısı (d. 1909)

1988 - Naşide Saffet Esen, Türk model ve 1931 Türkiye güzeli (d. 1912)

1989 - Vladimir Horowitz, Rus piyanist (d. 1903)

1992 - Adile Ayda, Türk diplomat, akademisyen ve yazar (ilk kadın diplomat) (d. 1912)

2005 - John Robert Fowles, İngiliz yazar (d. 1926)

2006 - Bülent Ecevit, Türk gazeteci, şair, yazar, siyasetçi ve Türkiye eski Başbakanı (d. 1925)

Guy Fawkes Gecesi

Guy Fawkes Gecesi, İngiltere'de her 5 Kasım gecesi bahçelerde büyük ateşlerin oluşturulup üzerlerinde Guy Fawkes'un içine saman doldurulmuş temsilî kuklalarının yakıldığı, maytap ve havai fişeklerin patlatıldığı, Guy Fawkes maskeli çocukların sokaklarda dolaşıp "Guy için bir kuruş lütfen?" diyerek para topladıkları gündür.

İngilizler, barut komplosunu, ülkenin demokrasi zincirinde önemli bir halka olarak kabul ederler. Her yıl 5 Kasım gecesi, Birleşik Krallık ve krallığa ait diğer eyaletlerde komplonun başarısızlığa uğratılmış olması, Guy Fawkes Gecesi olarak şenliklerle kutlanır.

Şenliklerde havai fişekler patlatılır, büyük fıçılar ateşe verilerek caddelerde yuvarlanır ve bu büyük vatan haininin cezalandırılmasını anmak için Guy Fawkes maskesi takılmış kuklalar yakılır.

Günümüzde politikadan çok, eğlence amaçlı yapılan bir kutlamadır.

Bahçelerde, parklarda havai fişek partileri düzenlenir. Kendi havai fişek gösterilerini yapamayanlar ise parklarda yapılan gösterilere katılırlar.

Bir hafta boyunca gökyüzü top sesleri ile uğuldar. En şatafatlı olanı ise tabii ki 5 Kasım gecesidir. Bu gecenin bir de özel yemek menüsü vardır:

Ateşler sönüp, maytaplar bittikten sonra fırında kabukları ile pişmiş patates, sosis ve kuru fasulye.