Bir Sen Şube Başkanı Çoban: "Meslek liselerine talep düştü"

Eğitim Bir Sen Şube Başkanı Mustafa Çoban, "Mezunların dünyadaki
değişimlere hızlı bir şekilde adapte olmasına yardımcı olacak
anahtar beceriler kazandırılmalıdır. Mesleki ve teknik eğitim
öğrencilerinin okul terklerinin azaltılması ve okulu bitirme
oranlarının artırılması sağlanmalıdır" dedi.

Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi (EBSAM) tarafından
hazırlanan ‘Mesleki ve Teknik Eğitime Bakış’ odak analiz çalışması
hakkında bilgi veren Memur Sen Antalya Temsilcisi ve Eğitim Bir Sen
Şube Başkanı Mustafa Çoban, Türkiye’de ideolojik müdahaleler
sonucunda olumsuz etkilenen mesleki ve teknik eğitimin tüm kalkınma
planlarında güçlendirilmesi üzerinde durulduğunu ancak ideolojik
nedenlere dayanılarak yapılan müdahalelerin, eğitimde özellikle de
mesleki ve teknik eğitim sisteminde telafisi olmayan sorunlara yol
açtığını, katsayı kararının etkisinin, meslek liselerine olan
talebi ciddi oranlarda azalttığını vurguladı. Türkiye’de mesleki ve
teknik eğitim sisteminin, kronikleşmiş köklü yapısal sorunları
bünyesinde barındırdığını belirten Başkan Çoban, "28 Şubat
sürecinde 8 yıllık kesintisiz eğitime geçilmiş ve meslek liselerine
kendi alanları dışında bir yükseköğretimdeki alanı tercih etmeleri
durumunda getirilen katsayı engeli, 1999 yılında Yükseköğretim
Kurulu tarafından uygulamaya konulmuştur. Katsayı kararı etkisini
yıllar içerisinde göstermiş, meslek liselerine olan talebi ciddi
oranlarda azaltmış ve Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu iş gücünün
yetiştirilmesi konusunda önemli bir engel teşkil ettiği iş piyasası
tarafından da sıklıkla dile getirilmiştir. Başta Eğitim-Bir-Sen
olmak üzere, bazı sivil toplum kuruluşlarının katsayı
adaletsizliğini her platformda dile getirmesi sonucunda katsayı
uygulaması kaldırılmıştır" diye belirtti.

"Eğitimin paydaşları ile görüşülmeli"

Çözüm odaklı uygulanması gereken eylem, proje ve eğitim
politikalarının paydaşlarla, iş piyasasıyla, ilgili sektör ve
bakanlıklarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, mesleki ve teknik
eğitimin öğretmen, öğrenci ve yöneticileriyle birlikte planlanması
ve yürütülmesi gerektiğini dile getiren Çoban, “Atılacak bu adımın
hem mesleki ve teknik eğitimi güçlendirecek hem dijitalleşen
sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikteki insan kaynağının yetişmesini
hem de mesleki ve teknik eğitimin daha başarılı öğrenciler
tarafından da tercih edilmesini sağlayacaktır” diye konuştu.

Türkiye’de, mesleki ve teknik ortaöğretimdeki öğrenci sayısının
1 milyon 800 bin, ortaöğretimdeki payının ise yüzde 31,7 olduğunu
dile getiren Çoban, İstanbul’da mesleki ve teknik ortaöğretimde
öğretmen başına 15 öğrenci, Doğu Karadeniz’de 9 öğrencinin
düştüğünü, okul başına en fazla öğrencinin düştüğü bölgenin 769
öğrenciyle İstanbul, en az öğrencinin düştüğü bölgenin ise Doğu
Karadeniz olduğunu söyledi.

"Anahtar beceriler kazandırılmalı"

Çoban Mesleki ve Teknik eğitim hususundaki raporda yer alan
çözüm önerilerini değinerek, "İl düzeyinde sektöründe lider olmuş
firmalarla, ildeki mesleki ve teknik Anadolu liselerindeki
alan-sektör eşleşmesi iş birlikleri yapılarak öğrencilerin staj ve
beceri eğitimlerinin gerçek iş ortamlarında alması ve öğretmenlerin
de mesleki gelişim kapsamında işbaşı eğitimlerini alması
sağlanmalıdır. Mesleki rehberlik ve yönlendirme çalışmaları,
mesleki ve teknik eğitimde atılan önemli adımlar sonucunda ortaya
çıkan önemli gelişmeleri de içerecek şekilde daha etkin bir biçimde
planlanmalı, mesleki ve teknik eğitimin görünümünü daha da artırıcı
faaliyetler yapılmalıdır

"Türkiye’nin 2023 hedefleri doğrultusunda, gerekli teşvik
adımları atılarak özel sektörün mesleki ve teknik ortaöğretimde
daha fazla yer alması sağlanmalıdır. Mesleki ve teknik eğitim
mezunlarının, mezuniyet alanı dışında istihdamda yer alması, hem
ülke ekonomisi açısından hem de çalıştıkları sektör açısından çok
verimli bir sonuç değildir. İş piyasası ihtiyaç duyduğu alanla
ilgili kişiyi işe alırken, mezuniyet alanını dikkate almamakta ve
farklı alanlardan mezun olanları da çalıştırabilmektedir. SGK
verileri ile mezuniyet alanında ve alanı dışında çalışanların kaç
iş yeri değiştirdikleri ve işteki süreklilikleriyle alakalı
bilgiler incelenmelidir. Ülke genelini kapsayacak şekilde işveren
ve çalışanlarla bu konuda bir araştırma yapılarak; sektörün alan
dışındaki kişileri istihdam noktasında tercih etme nedenleri ile
mezuniyeti dışında bir alanda çalışanların da niye kendi alanında
bir sektörü tercih etmedikleri veya alan dışı bir sektörde
çalıştıkları incelenmelidir. Mezunların dünyadaki değişimlere hızlı
bir şekilde adapte olmasına yardımcı olacak anahtar beceriler
kazandırılmalıdır. Mesleki ve teknik eğitim öğrencilerinin okul
terklerinin azaltılması ve okulu bitirme oranlarının artırılması
sağlanmalıdır" ifadelerinde bulundu.