“COVİD-19” DAN KORUNABİLMEK
Covid 19 daha artacak gibi görünüyor.Herkese hastalığın kontrolü için görev düşüyor.
Aşı bulunması belki salgını engelleyecek ama hastalığı engellemeyecek.Aşılarda koruma oranı %60 kadar bekleniyor.Yaşlılar ve bağışıklığı düşük olanların en fazla aşıya ihtiyaçları olmasına rağmen aşı en az bu gruplara yarayacak.Bağışıklığı düşük olanlarda aşı gerekli antikoru üretemiyeceği için aşı çok daha az koruyucu olacak.Bağışıklığı iyi olanlarda zaten bağışıklık sistemi koranayı engelleyecek güçte.Grip aşısında yaşlıları koruma etkisi yapılan bilimsel çalışmalarda %10 un altına düşüyor.Fakat gripte son yıllarda bulunan antiviral ilaç son yıllarda bizim elimizi kuvvetlendirdi.Son yıl Covid-19 nedeniyle sağlıklı bir veri elde edemedim ama ,bir önceki yıl influenza olup gelen kırk dolayında hastaya antiviral ilaç başlamıştım.Aralarında yoğun bakımlık olan ve hayatını kaybeden olmadı.Bu kırk dolayındaki ağır grip geçiren hastanın yarısı grip aşısı olmuştu.Ama yinede grip olmuşlardı.Covid-19 da buna benzer bir tablo beklemek mantıklı.
Maske tıbbi cerrahi maske olmak şartıyla karşılıklı takıldığında Covid-19 dan %99 koruyor.Tecrid ise şahıs hiçkimseyle temas etmezse Covid-19 dan %100 korunuyor.Covid-19 aşısının çıkması hasta gruplarında %10-90 arası bir koruma beklentisi var.Koruyuculuk bağışıklığı iyi olan gençlerde üst sınır,en gerekli hasta grubu olan bağışıklığı düşük olan ve yaşlılarda alt sınırdan koruyacaktır.Birde aşı olanların nasıl olsa aşı oldum diye hastalıktan korunma önlemlerini gevşetmesi hastaların ve toplumun aleyhine olacaktır.Şöyle bir özetlersek yaşlılarda ve bağışıklığı düşük olanlardaki karşılıklı cerrahi maske takmak şartıyla maskenin Covid-19 dan koruma oranı en az aşıdan on kat fazladır.Bu nedenlerle maske takmanın önemini vurgulamak gerekli.
Covid-19 da maske,mesafe,temizlik önemli.Ama en önemlisi kişisel bağışıklık.Bağışıklığı kuvvetli olanlar “Lenfositleri” sayesinde hiç hastalanmadan virüsten ve hastalıktan kurtulabiliyorlar.
Bağışıklık için en önemlisi sigara bağışıklığı içinde bulunan zehirlerle şiddetli bir şekilde bastırıyor.Sigaranın içinde fare zehiri olarak kullanılan arsenik mevcut.Alkol bağışıklığı metabolizmayı bozarak bozuyor.Şekerden fazla beslenmekte bağışıklık için risk oluşturur.Aşırı yorgunluklar,haraketsiz yaşam,moral bozuklukları,ani başlayan olumsuzluklar hep bağışıklığımızı tehdit eden önemli faktörlerdir.
Bağışıklığımızı desteklemek için en önemlisi faktörlerin arasında düzenli spor yapmak var.Düzenli spor bağışıklık sistemini son derece olumlu etkiler.Hergün yapılan yorucu olmayan esneklik sağlayan sporlar idealdir.
D vit seviyemizi belli bir seviyenin üstünde tutmak birçok mikroba karşı vucut direncini arttırır.Kandaki d vitamini seviyesini en az 60ng/ml tutmak hastaların virüslerden korunmasında yardımcı olur.D vitaminini güneşten güneşlenerek almak en iyisi.Modern yaşam bizi güneşten uzaklaştırdı.Sabah erken vakitten akşam hava kararana kadar hep kapalı alanlarda olmak d vitamini yetersizliğinin en önemli nedeni.
Uykuya önem vermek yetecek kadar uyumak bağışıklığımızı iyi yönde etkiler.Mümkün olduğu kadar taze sebze meyve kullanmak,hazır besinlerden uzak durmak tencere yemeklerini tercih etmek bağışıklığı olumlu etkiler.Şekerden karbonhidrattan zengin beslenmek bağışıklık sistemi için risk oluşturur.
Covid-19 da hasta olmak, alınan koronovirüs miktarına ve virüsün hastalık yeteneğiyle vucudun bağışıklığının savaşının sonucuna bağlıdır.Bağışıklığımız kaybederse hastalık ortaya çıkar.Maske,mesafe,temizlik hep alınan virüs sayısını azaltmaya yardımcı olur.Virüs sayısını başka nasıl azaltırız.? Birkaç doktor TV de tuzlu su gargarasını önerdi diye diğer bilim insanları bu hocaları linç ettiler.Halbuki %3 tuz ve%5 karbonat karışımının virüsleri %99.9 yok ettiği konusunda birçok yayın var.Bu solusyonla gargara ve burun yıkama virüs yükünü azaltarak hastalık ihtimalini düşürmesi kesindir.Yine JAMA da (Amerikan Tıp Birliği yayın organı)de yayınlanan bilimsel çalışmada 10 kat sulandırılmış Batadin-Batikon (Povidone iodin.Bir çeşit tentürdiyot) burun deliğimiz ve genzimizdeki korona virüsü tama yakın öldürdüğünü bildirmişlerdir.Bu nedenle sabah akşam tuz karbonat karışımı veya on kat sulandırılmış batikonla yapılan burun ve geniz yıkamanın (Gargara) Covid-19 dan korunmada etkili olacağını heryerde vurgulamak gerekli.Covid-19 riskini belirgin azaltacaktır.Bu arada on kat sulandırılmış batikonun burun ve geniz mukozamıza zararlı bir etki yapmadığı gösterilmiştir.