Yeni torba yasa taslağında hangi maddeler var?

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hazırlanan bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi taslağı, görüş alınmak üzere sivil toplum kuruluşlarına gönderildi. Toplam 62 maddeden oluşan yasa taslağı çalışma hayatına ilişkin önemli düzenlemeler içeriyor. Teklif yasalaşırsa koronavirüs tedbirleri kapsamında üç ay süreyle işçilerin işten çıkartılması yasaklanacak. Erişimi 1 milyon fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, Türkiye’de temsilci bulunduracak. Öğretmenler yaz tatilinde aralıksız iki ay izin yapacaklar. Yine taslağa göre üreticinin parasını ödemeyen market zincirlerine para cezası hükmedilirken korana virüsü nedeniyle bu yıl şirketlerin kar payı dağıtımları da sınırlandırılacak. İşte detaylar...

Taslak uyarınca, İş Kanunu’na geçici madde ile ekleme yapılarak COVİD-19 tedbirlerinin uygulandığı dönemde işten çıkartma yasağı getirilecek. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin iş sözleşmesi, üç ay süreyle feshedilemeyecek. Fesih yasağı uygulanan hallerde işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilecek. İşten çıkarma yasağı süresini cumhurbaşkanı 6 aya kadar uzatabilecek.

1.177 TL ÜCRET DESTEĞİ

15 Mart 2020 tarihinden sonra ücretsiz izne ayrılan işçilere ve bu tarihten sonra işten çıkartılıp da işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere İşsizlik Fonu’ndan günlük 39.24 TL nakdi ücret ödenecek. Aylık ödeme 1.177 TL olacak. Ücretsiz izne çıkartılarak ücret desteğinden yararlanan işçinin işveren tarafından çalıştırıldığının tespit edilmesi halinde sosyal güvenlik kanunundaki para cezalarının dört katı tutarında ceza uygulanacak.

Taslaktaki tekliflerde şu maddeler öne çıktı:

1-YABANCI SOSYAL MEDYA ŞİRKETLERİNE TEMSİLCİ ZORUNLULUĞU

Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, Türkiye’deki yetkili makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi için yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirlemekle yükümlü olacaklar. Bildirime rağmen 30 gün içinde temsilci belirlemeyen sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50’si oranında daraltılacak. Yeniden 30 günlük süre içinde temsilci belirlenmemesi halinde bant genişliği yüzde 95 oranında daraltılacak. 

Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, özel hayatın gizliliğini ihlal eden içeriklere ilişkin başvuruda bulunan kişilere en geç 72 saat içinde cevap vermek zorunda olacak. Bu kuruluşlar, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmakla yükümlü olacak. 

2-ÖĞRETMENLERİN YAZ TATİLİ İKİ AY OLACAK

Öğretmenler yaz tatilinde aralıksız iki ay izin yapacaklar. Ancak, bu iki aylık izin sürelerine dokunulmadan, kalan tatil zamanlarında mesleki çalışmalara katılmakla yükümlü olacaklar. Genel hayatı etkileyen salgın hastalık, doğal afet gibi nedenlerle eğitim öğretim faaliyetinin iki haftadan fazla süreyle yapılamaması halinde, ders yılı içerisinde telafi yapılamaması durumunda yaz tatilinde öğretmenlerin izin süresi bir ay kısaltılabilecek.
Rehberlik öğretmenleri, tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda ihtiyaç duyulması halinde izin ve tatil dönemlerinde de görevlendirilebilecek. Bu durumda rehberlik öğretmenlerinin izinleri bir aydan az olamayacak.

3-ÖĞRENİM KREDİSİ BORÇLARINA YENİ DÜZENLEME

Öğrenim kredisi alan öğrencilerin borcu, kredinin verildiği tarihten öğrenim süresi bitimine kadar geçen sürede verilen kredi tutarlarına, Türkiye İstatistik Kurumu yurtiçi üretici fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) artışlar uygulanacak hesaplanacak. Gençlik ve Spor Bakanlığı, endeks ile belirlenen tutarları yarıya kadar indirmeye, cumhurbaşkanı tarafından mücbir sebep hali ilan edilen dönemlerde Yİ-ÜFE uygulamadan ertelemeye yetkili olacak. 

4-ŞUBEYE GİTMEDEN KREİ VE KREDİ KARTI

Yeni düzenlemeyle COVID-19 salgını nedeniyle müşterilerin şubelere gitmeksizin bankalar ile uzaktan sözleşme ilişkisinin kurulabilmesi için düzenleme yapılıyor. Bu kapsamda, sözleşmelerin yazılı olarak veya uzaktan iletişim araçlarıyla mesafeli olarak ya da Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek diğer yöntemler yoluyla kurulabilmesi öngörülüyor. Böylelikle, eğer tasarı yasalaşırsa bankalar ile müşteriler arasında ilk defa sözleşme ilişkisi kurarken yüzyüze görüşme ve ıslak imza yerine süreç dijital ortamda başlayıp dijital ortamda sonlanacak. 

5-ÜRETİCİNİN PARASINI ÖDEMEYEN MARKET ZİNCİRİNE PARA CEZASI

Perakende Ticareti Kanunu’nun ceza maddelerinde değişiklik yapılacak. Küçük işletme niteliğindeki üretici ve tedarikçiden et ve süt ürünü ile 30 gün içinde bozulabilecek ürün satın alan büyük işletmeler bir ay içinde ürün bedelini ödemedikleri takdirde 500 bin liraya kadar para cezasına çarptırılabilecek.
Fahiş fiyat uygulayanlara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar, stokçuluk yapanlara da 50 bin liradan 500 bin liraya kadar para cezası verilecek.

6-EVDE BAKIM DESTEĞİNE SALGIN AYARI

Hane içinde kişi başına gelir tutarı asgari ücretin 3’te 2’sinden az olan engellilere evde bakım yardımı yapılıyor. Bununla ilgili kanun maddesine ekleme yapılacak. Buna göre, salgın hastalıklar, deprem, doğal afet gibi olağanüstü hallerde ve acil durumlarda, gelir ölçütleri ve engellilik durumları dikkate alınmadan bakım hizmetlerine ihtiyaç duyanlara bakım hizmeti verilebilecek ve bakım ücreti ve sosyal yardım ödemesi yapılabilecek. 

7-KAMU TAŞINMAZLARINI KULLANANLARA MÜCBİR SEBEP KOLAYLIĞI

Bulaşıcı hastalık, salgın gibi mücbir sebeplerin varlığı halinde Hazine taşınmazlarına ilişkin sözleşme bedelleri ile ecrimisil bedellerinin mücbir sebep halinin devamı süresince alınmaması konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkili olacak.

8-ÖZEL HALK OTOBÜSLERİNE BELEDİYE DESTEĞİ

Belediyeler doğal afet ve salgın hastalık gibi durumlarda, gerçek ve tüzel kişilere ait toplu taşıma araçları için belediye meclisi kararıyla gelir desteği ödemesi yapabilecek.
Cumhurbaşkanı, mücbir sebeplerin varlığı halinde belediyeler ile bağlı kuruluşlarının gelir vergisi, sosyal sigorta primi ödemeleri ile elektrik borçları ve su tüketimine bağlı alacaklarını gerektiği süreye kadar ertelemeye yetkili olacak.
Belediye başkanları, mücbir sebep hallerinde belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan taşınmazlara ilişkin kira ve ecrimisil bedellerini erteleyebilecekler.

9-ŞİRKETLERİN KAR PAYI DAĞITIMINA SINIR

Kamuya ait şirketler hariç olmak üzere, sermaye şirketlerinin 31 Aralık 2020 tarihine kadar dağıtabilecekleri nakit kar payı tutarı, 2019 yılı net dönem karının yüzde 25’ini aşamayacak. Şirket genel kurullarınca yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyecek.  Kar payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, yüzde 25’i aşan kısma ilişkin ödemeler yıl sonuna kadar ertelenecek.

Kaynak: Habertürk