Toz taşınımı nedir? Toz taşınımına karşı ne yapmak gerekir? İşte bilmeniz gerekenler..

Gece pencereden dışarı bakan vatandaşlar, son yılların en yoğun toz bulutunu görünce gözlerine inanamadı.Toz bulutu en çok çocuk ve yaşlıları olumsuz etkilerken sürücüler de trafikte ilerlemekte zorlandı.Evlerine kapanan vatandaşlar mecbur kalmadıkça dışarı çıkmamaya özen gösterdi. Toz bulutu gece boyunca etkisini sürdürdü. Peki Toz taşınımı nedir? Toz taşınımına karşı ne yapmak gerekir? İşte bilmeniz gerekenler..

Toz taşınımı nedir?

Toz taşınımı veya toz fırtınası, kuvvetli rüzgarların etkisiyle çöl üzerinden taşınan toz şeklindeki toprak taneciklerinin yoğun biçimde savrularak geniş bir alanda etkili olmasıdır.

Toz taşınımı kuvvetli olduğu zaman bir bulut tabakası oluşturarak gök yüzünü turuncuya kaplar, bu buluta toz bulutu nedir.

Toz fırtınası, toz taşınımının başlangıcı olan yerlerde (genellikle çöl) daha belirgin hissedilir. Toz taşınımı ise toz fırtınasının başladığı yerden uzak yerlerde görülür.

Toz taşınımında fırtınadan ziyade genellikle orta kuvvette rüzgarlar etkili olur.

Toz taşınımının nedeni nedir?

Toz taşınımının temel nedeni, kuraklık ve çölleşme olarak belirtilmektedir. Dünyadaki başlıca toz kaynak alanları Afrika (Sahra çölü), Asya (Gobi ve Taklamakan), Arabistan Yarımadası, Güney Amerika ile Avustralya’da bulunan çöllerdir.

Çöllerden kalkan tozlar, atmosferin üst tabakalarına yükselerek uzun mesafeler kat etmektedir. Göreceli olarak daha büyük olan toz parçacıkları, kaynak alanlarının yakınlarında çökerken, küçük olanlar ise binlerce kilometre yol kat edebilmektedir.

Solunum yolu ve kalp rahatsızlığı bulunanlar ile yaşlı ve çocukların bu olaylardan en fazla etkilendiği

bilinmektedir.

Afrika’da yapılan çalışmalar, çocuklarda görülen menenjit vakaları ile toz fırtınaları arasında önemi bir bağ olduğunu göstermiştir.

Toz fırtınaları, hava ve deniz ulaşımını da olumsuz yönde etkilemektedir. Toz kaynak alanlarına yakın bölgelerde, fırtınaların yaşandığı dönemlerde havaalanları kapatılmakta, karayolu ulaşımında ise büyük sorunlar yaşanmaktadır.

Türkiye, Orta Doğu ve Afrika kaynaklı çöl tozlarından etkilenmektedir. Ülkemize olan toz taşınımı, Basra alçak basınç merkezinin daha etkili olduğu İlkbahar, Sonbahar ve Yaz aylarında daha yoğun gerçekleşmektedir.

Suriye ve Irak sınırına yakın yerleşimlerimiz başta olmak üzere, Güneydoğu Anadolu bölgemiz toz taşınımından en fazla etkilenen yöremizdir.