Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı'nın açılışı yapıldı
Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak, toplam uzunluğu bin 850 kilometre olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın (TANAP) açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan, Ukrayna, Sırbistan ve KKTC liderlerinin katıldığı törenle açıldı.
Abone olErdoğan, "TANAP ile Türkiye, transit bir ülke olmaktan
çıkıp üreticiden nihai tüketiciye uzanan değer zincirinin her
aşamasında rol oynayan kritik bir konuma geldi. Ülkemiz bölgesel
enerji hatlarının merkezi vizyonuna TANAP ile bir adım daha
yaklaştı" dedi.
Eskişehir'in Seyitgazi ilçesindeki kompresör istasyonunda
gerçekleştirilen törene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro
Poroşenko, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, KKTC
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın yanısıra ekonomiden sorumlu
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı Berat Albayrak, Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, Türkiye
Futbol Federasyonu Başkanı Yıldırım Demirören de katıldı.
BAKAN ALBAYRAK: YÜZ YILIN PROJESİ
Törende konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak,
100 yılın projesi olarak nitelendirdiği TANAP’ın, Türkiye ve
Azerbaycan’ın izlediği aktif enerji politikalarının bir yansıması
olduğunu kaydetti. Projenin, aynı zamanda kardeşliğe yapılan
yatırım olduğunu vurgulayan Albayrak, şöyle dedi:
“Bu proje iki devlet, bir millet ülküsünün sınırları aşarak yeni
coğrafyalara, yeni kıtalara, yeni insanlara ulaşmasıdır. İki ülke
arasındaki hakiki dostluğun ve muhabbetin geleceğe bırakacağı en
büyük mirastır. Enerjinin ipek yolu, Türkiye’nin ve ulaştığı bütün
ülkelerin enerji arz güveliğine çok büyük katkılar sağlayacaktır.
Türkiye’nin enerjideki anahtar ülke konumunu pekiştirecektir.
‘Avrupa’nın arz güvenliği Türkiye’den başlar’ tezimizin en önemli
göstergesi olacaktır. Bu proje, Azerbaycan’ın tedarikçi ülke
pozisyonuna çok büyük güç katacaktır; yeni pazarlara
açılmasını sağlayacaktır. Avrupa’nın kaynak ülke ve güzergah
çeşitliliğini daha da artıracaktır. Kazan kazan ilkesiyle projedeki
bütün tarafların bölgesel ve küresel huzurun, istikrarın kazanacağı
dünyadaki ender projelerden biri olacaktır. TANAP, başka ülkelerin
de katılımıyla gelişmeye ve büyümeye açık bir proje olacaktır.
Türkiye ve Azerbaycan’ın yaktığı ateş, yıllar içinde büyüyerek
farklı medeniyetler arasındaki bağı da kuvvetlendirecektir. Biz
herkes için enerji diyoruz. Enerjide barış için paylaş
diyoruz.”
ALİYEV: ASRIN ENERJİ TARİHİNİ YAZIYORUZ
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de TANAP’ın, Türkiye ve
Azerbaycan’ın zaferi olduğunu söyleyerek, “Bugün dünyada birbirine
bu kadar yakın olan, bu kadar birbirini destekleyen başka iki ülke
yoktur. Türkiye-Azerbaycan birliği, başka ülkeler ve bölgemiz için,
Avrasya için önemlidir. Türkiye ve Azerbaycan, asrın enerji
tarihini birlikte yazıyoruz. Bu tarih; işbirliği, istikrar
tarihidir. Bugün tarihi bir gündür. Bugünün mümkünlüğü ancak güçlü
siyaset iradesinde olmuştur. Türkiye, Azerbaycan birliği olmasaydı
bu proje kağıt üzerinde kalabilirdi. Türkiye yabancı sermaye için
çok güzel ülke” diye konuştu.
ERDOĞAN: TARİHİ BİR ADIM ATTIK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da konuşmasında, 'Enerjinin İpek
Yolu' olarak adlandırılan TANAP ile tarihi bir adım attıklarını
söyledi. Erdoğan, "Bu projenin gerçekleşmesi her şeyden önce Türkye
ve Azerbaycan arasındaki karşılıklı güvene dayalı ilişkiler
sayesinde mümkün olmuştur. TANAP, aynı zamanda çok taraflı
işbirliğin nişanesididir. Enerjiyi çatışma değil, işbirliği
zemini olarak gören anlayışımız TANAP sayesinde ete, kemiğe
bürünmüştür. TANAP ile Hazar gazı ilk kez Avrupa’ya ulaşmış oluyor"
dedi.
'ORTAK VİZYONUMUZUN MEYVESİ'
Hazar havzasındaki geniş enerji kaynaklarının Avrupa’ya taşınması
firkinin yeni olmadığını ifade eden Erdoğan, şöyle konuştu:
"Daha önce bu amaçla bir dizi dev projeyi hayata geçirmiştik. Bu
yola Bakü-Tifli-Ceyhan petrol boru hattının inşasıyla başladık.
Asrın projesi olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan hattı daha
sonraki çalışmaların da öncüsü oldu. Azerbaycan ve Gürcistan ile
stratejik yol arkadaşlığımız, ülkemize ilk kez Azeri gazını getiren
Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı projesiyle devam etti.
İşbirliğimiz enreji ile sınırlı kalmadı. Son olarak ulaştırma
alanında stratejik öneme haiz Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin
açılışını da gerçekleştirdik. Böylece Londra’dan Çin’e kesintisiz
demiryolu bağlantısı kurmayı başardık. TANAP, ortak vizyonumuzun en
son meyvesidir. Enerji piyalasalarında yaşanan değişime ve ihtiyaca
cevap veren TANAP, aynı zamanda önümüzdeki yıllarda devreye
alacağımız yeni projelerin de müjdesi niteliğindedir.”
İLK GAZ TESLİMATI HAZİRAN 2019
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 56 inçlik boru çapı ve bin 850 kilometrelik
uzunluğuyla TANAP’ın Türkiye, Ortadoğu ve Avrupa’nın en uzun
doğalgaz boru hattı olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:
“TANAP, 20 il, 67 ilçe ve Çanakkale Boğazı’nı geçen bir güzergaha
sahiptir. Bu projenin başlangıç kapasitesi yıllık 16 milyar
metreküp doğalgazdır. Bunun 6 milyar metreküpü Türkiye’ye, 10
milyar metreküpü ise Avrupa’ya taşınıyor. Talebe bağlı olarak bu
kapasiteyi önce 22 milyar metreküpe, akabinde ilave yatırımlarla 31
milyar metreküpe çıkarmayı hedefliyoruz. Yunanistan sınırına ilk
gaz teslimatını ise Haziran 2019’da gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.
TANAP sadece arz güvenliği açısından değil, Hazar bölgesinden
Avrupa’ya kadar tüm rota üzerindeki ülkelerin refah ve istihdamına
da katkı verecektir. Bunun meyvelerini daha yatırım aşamasında
almaya başladık. Yatırım döneminde boru hattı güzergahında 20 ilde
yaklaşık 10 bin kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam oluşturduk. Bu
illerde başta KOBİ'ler olmak üzere çok sayıda müesseseye yeni iş
imkanı sağladık. Ayrıca TANAP ile Türkiye, transit bir ülke
olmaktan çıkıp üreticiden nihai tüketiciye uzanan
değer zincirinin her aşamasında rol oynayan kritik bir konuma
geldi. Ülkemiz bölgesel enerji hatlarının merkezi vizyonuna TANAP
ile bir adım daha yaklaştı.”
'SİYASİ VE EKONOMİK İSTİKRARIN ÜRÜNÜ'
TANAP’ın, siyasi irade yanında ekonomik istikrarın da ürünü
olduğunu vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:
“TANAP gibi büyük bir uluslararası alt yapı projesinin kısa
sürede hayata geçmesinde Türkiye’nin son 16 yılda sağladığı siyasi
ve ekonomik istikrarın çok önemli rolü var. Ülkemiz; bölgesindeki
tüm sıkıntılara, çatışmalara, terör olaylarına, hatta FETÖ ihanet
çetesinin kanlı darbe girişimine rağmen 16 yıldır istikrarını
korumayı başarmıştır. Bu süreçte Türkiye; ulaşım, ticaret,
yatırım, enerji gibi çok farklı alanlarda pek çok önemli projeyi de
gerçeğe dönüştürmüştür. Özellikle enerji alanında arz güvenliğimizi
sağlamak ve kendi enerji kaynaklarımızı en verimli şekilde
kullanmak için ciddi yatırımlar yaptık. Milli enerji ve maden
politikamızı oluşturarak arz güvenliği yerlileştirme ve
öngörülebilir piyasa koşularıyla ülkemizin yatırımlar için güvenli
bir liman ve istikrar adası olduğunu gösterdik. Arz güvenliği için,
alt yapı güçlendirme projeleri yanında; doğalgaz ve petrol aramada
da yeni bir dönemi başlattık. Yerli ve milli ilk sondaj gemimiz
olan Fatih’i, Akdeniz’e uğurladık. Son 16 yılda elektrik enerjisi
kurulu gücümüzü 31 bin 845 megavattan 81 bin megavata yükselttik.
Yenilebilir enerji kaynakları kurulu gücümüzü 12 bin 305
megavattan 40 bin 838 megavata getirdik. Rüzgar, jeotermal ve güneş
enerjisi önemli elektrik kaynakları haline geldi. Yeni bir enerji
kaynağı olarak nükleer enerjiyi de sepetimize dahil edeceğiz.
Akkuyu ve Sinop nükleer enerji santrali projelerini önümüzdeki
yıllarda etap etap devreye alacağız.”
AVUSTURYA BAŞBAKANINA TEPKİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avusturya’daki bazı camileri kapatma kararı
alan Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz’a da tepki göstererek
şunları söyledi:
"Bizler enerji gibi tarih boyunca rekabetin, gerilimin merkezi
olmuş meseleyi işbirliği alanına çevirirken, Avrupa’da din, inanç
ve ibadet hürriyetinin yeni bir çatışma alanına dönüştürülmeye
çalışıldığını görüyoruz. Avrupa ülkelerinde son yıllarda artan
ırkçı, yabancı karşıtı ve İslam düşmanı akımlar maalesef giderek
sosyal ve politik hayatı daha çok zehirliyor. Kısa vadeli çıkarlar
uğruna kimi Avrupalı siyasetçiler de adeta yangına körükle gidiyor.
6 milyonu aşkın vatandaşı Avrupa ülkelerinde yaşayan bir ülke
olarak bu kötü gidişattan son derece rahatsızız. Müslümanları hedef
göstermenin, yabancı düşmanlığını kışkırtmanın, ibadethanelerin
kapısına kilit vurmanın hiç kimseye faydası yoktur. Gerilim
politikalarından siyasi rant devşirmeye çalışmak basitliktir,
basiretsizliktir, ateşle oynamaktır. 2. Dünya Savaşında museviler,
romanlar ve sintilerin çektiği acılar, yaşadıkları katliam ve
işkenceler bu tür sorumsuz politikaların ne gibi utanç sahnelerine
sebep olabileceğini açıkça göstermiştir. Avrupa’daki toy
siyasetçiler; insanların sinir uçlarına dokunan manevralar yapmadan
önce kendi tarihlerindeki derse baksınlar ve oradan da ders
alsınlar. Aşırılıkla mücadele; meşru, legal yapıların kapısına
kilit vurmakla olmaz. Terörle mücadele; müslümanların inanç ve
ibadet hürriyetlerini kısıtlayarak da olmaz. Bu tür provokatif
adımlar sadece DEAŞ gibi, El-Kaide gibi terör örgütlerine yeni
istismar alanları sunar. Terör örgütü PKK’nın Avrupa başkentlerinde
cirit attığı, her yıl milyonlarca euro haraç topladığı bir
manzarada cami ve mescitleri terör yuvası gibi göstermek bir
akıl tutulmasıdır. Türkiye olarak Avusturya hükümetinin yanlışta
ısrar etmek yerine bir an önce aklı selime dönmesinde fayda
görüyoruz. Vatandaşlarımızın hak, hukuk ve menfaatlerinin korunması
hususunda hiçbir müsamahamızın olmadığını da bilinmesini
istiyoruz.”
Konuşmaların ardından Erdoğan ve liderler, temsili olarak vanayı
çevirerek doğalgaz boru hattının açılışını yaptı.
TANAP HAKKINDA
TANAP, Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan’ın Posof ilçesi Türkgözü
köyünden başlayarak Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt,
Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara,
Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ,
Edirne olmak üzere 20 ilden geçecek ve Yunanistan sınırında
Edirne’nin İpsala ilçesinde son bulacak. Türkiye’de bugüne kadar
yapılan en büyük çap ve uzunluğa sahip boru hattı olan proje ile
Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar
Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın Türkiye
ve Avrupa’ya taşınması hedefleniyor. Proje kapsamında biri
Eskişehir, diğeri Trakya’da ulusal doğalgaz iletim şebekesine
bağlantı için iki çıkış noktası yer alacak.
Avrupa’ya gaz dağıtımının 2020’nin ilk çeyreğinde başlaması ve
yıllara göre artması öngörülüyor. İlk aşamada 16 milyar metreküp
taşıma kapasitesi oluşacak. İlk olarak 10 milyar metreküp
doğalgazın Avrupa’ya, 6 milyar metreküp doğalgazın da Türkiye
içinde dağıtımı planlanıyor. Taşıma kapasitesinin 2023’te 24 milyar
metreküp, 2026’da 31 milyar metreküpe çıkarılması hedefleniyor.
TANAP, 19 kilometresi Marmara Denizi geçişi olmak üzere bin 850
kilometre ana hat ile yer üstü tesislerden oluşuyor. Hat kapsamında
7 kompresör istasyonu, 4 ölçüm istasyonu, 11 pig istasyonu, 49 blok
vana istasyonu ve Türkiye’deki ulusal doğalgaz şebekesini beslemek
üzere 2 adet gaz çıkış istasyonu bulunuyor. TANAP’ın temel atma
töreni, Erdoğan ve Aliyev’in katılımıyla 10 Eylül 2015 tarihinde
gerçekleştirilmişti.