20 Mayıs Dünya Metroloji Günü : Metroloji nedir?

Doğru ve güvenilir ölçme faaliyetleri bilimsel, ticari, ahlaki ve sosyal boyutları olan ve sağlanamaması durumunda ailevi, toplumsal, bölgesel, ulusal ve uluslar arası ilişkileri olumsuz yönde etkileyecek ölçüde öneme sahiptir. Bilimsel ve teknolojik alanlarda yapılan araştırma, geliştirme ve uygulamalar toplumların yaşamakta olduğu coğrafik şartlar, beklentiler gelenekler görenekler ve benzeri bir cok unsurdan etkilenerek ülkelere özgü ölçüm cihazları ve sistemlerin oluşumunda etkili olmuştur. Bu yönü ile incelediğimizde ölçüm sistemine bağlı faaliyetler ulusal düzeyde uyumlu olmasına rağmen uluslar arası ilişkilerde karışıklıklara neden olmuştur. Uluslar arası alanda bilimsel, teknolojik ve ticari faaliyetlerde paralelliğin sağlanması amacı ile SI (Uluslar Arası Birim Sistemi) kabul edilmiş olup seviyesine ve sahasına bakmaksızın ölçme ile ilgili her türlü faaliyet, bir bilim dalı olan metroloji kavramı ile tanımlanmıştır.

İŞTE METROLOJİ BİLİMİ İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER

Metroloji  ölçüm bilimidir.Bugün Dünya Metroloji günü olarak kutlanmaktadır. İşte 20 Mayıs Dünya Metroloji Gününün kısa tarihçesi..

20 Mayıs Dünya Metroloji Günü

20 Mayıs 1875'de Paris'de Metre Konvansiyonu'nun imzalanmasından sonra bir bilim dalı olarak kabul görmeye başlamıştır. O tarihten itibaren 20 Mayıs  "Dünya Metroloji Günü" olarak kutlanmaktadır.

Bu tarihten sonra diğer temel birimler de

Kütle temel birimi : kilogram,

Zaman temel birimi - saniye,

Sıcaklık temel birimi - kelvin,

Elektrik akımı temel birimi - amper,

Aydınlatma şiddeti temel birimi - candela 

Madde miktarı temel birimi - mol tanımlanarak uluslararası birim sistemi SI oluşturulmuştur.

Diğer ölçüm büyüklüklerinin birimleri ise bu yedi temel birimden türetilmiş olduklarından "türetilmiş ölçüm birimleri" olarak tanımlanırlar.

Örneğin kuvvet büyüklüğü SI ölçüm birimi newton olup şeklinde temel birimler cinsinden ifade edilir).

Temel birimlerin tanımları belirli aralıklarla yapılan "Uluslararası Ölçüler ve Ağırlıklar Genel Konferansları"nda  yeniden gözden geçirilir ve bilim ve teknolojideki gelişmelere paralel olarak değiştirilmeleri gerekebilir.

METROLOJİ 3 DALDA UYGULANMAKTA

Metroloji: Bilimsel, Endüstriyel ve Kanuni (Legal) Metroloji olarak üç dalda uygulanmaktadır. 

Bilimsel Metroloji

Uluslar arası geçerliliği olan Primer Standardların ülke düzeyinde oluşturulması ile ilgili faaliyetleri kapsamaktadır. Ülkemizde bu konuda TUBİTAK bünyesinde hizmet veren Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME)görevlendirilmiştir. 

Endüstriyel Metroloji

Bilimsel metrolojinin faaliyetleri sonucu elde edilen primer standardlara izlenebilirliği sağlanmış sekonder standadlarla Endüstride kullanılan izleme ve ölçme cihazlarının kalibrasyonlarının yapıldığı hizmet alanını kapsar. 132 sayılı kuruluş kanunu ile TSE Endüstriyel olanda kalibrasyon hizmetlerinin yürütülmesi konusunda görevlendirilmiştir.

Kanuni (Legal ) Metroloji

Ticarete esas teşkil eden ölçü ve kontrol aletlerinin kalibrasyonları ile ilgilenir. Bu kategoriye giren tüm cihazlar mecburi olarak kalibre ettirilmek zorundadır. Ülkemizde 3516 sayılı kanun ile T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu konuda görevlendirilmiştir. 

Metre Konvensiyonu

Doğru ve güvenilir bir ölçme sistemi, ölçme organizasyonu ve farklı seviyeleri belirlemek, ülkeler arasındaki farklı uygulamaları ortadan kaldırmak ve aynı fiziksel büyüklüğü aynı birimle veya eşleştirilebilir birimlerle ölçmeyi sağlayacak kararlar almak ve bunları uygulamak üzere 1800'lü yılların ortalarında kurulan ve bugün içinde farklı bir çok komitenin yer aldığı,yaklaşık 50 yi aşkın ülkenin üye olduğu konvensiyondur.