Obezitenin vücuda etkilerine dikkat
Genel Cerrahi Uzmanı Op.dr. Mehmet Yalım Uçtum
Abone olOp.Dr. Mehmet Yalım Uçtum, obezitenin vücuda etkileri hakkında
bilgiler verdi.
Genel Cerrahi Uzmanı Op.Dr. Mehmet Yalım Uçtum, “Obezite,
vücudumuzda aşırı miktarda yağ birikmesidir. Bir başka tanımlama
ise vücuda alınan enerjinin harcanandan daha fazla olması
durumudur. Dünya Sağlık örgütü verilerine göre, 2017 yılı itibari
ile dünyada yaklaşık 2 milyar kişi obezite ile mücadele etmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2015 yılı araştırmasına göre;
ülkemizde her 5 kişiden birisi obez. Obezite oranları erkeklerde
%15, kadınlarda ise %24 dür. Yanlış ve düzensiz beslenme
alışkanlıkları, hormonal hastalıklar, yetersiz fiziksel aktivite,
genetik etmenler, kullanılan ilaçlar, psikolojik faktörler ve
sosyo-ekonomik faktörleri sayabiliriz. Obeziteyi sınıflandırmak
için Vücut Kitle İndeksi VKİ oranı (BMI; Body Mass Index)
kullanılmaktadır. Bu oran kişinin kilosunun, boyunun karesine
bölünmesi ile elde edilen Obezitenin vücudumuzdaki bütün sistemler
üzerine önemli negatif etkileri vardır. Bunlar; yüksek tansiyon,
tip 2 Şeker hastalığı, yüksek kolesterol değerleri (Total
kolesterol ve LDL), Düşük iyi kolesterol değerleri HDL, Yüksek kan
lipid oranları, Uyku apnesi ve uyku bozuklukları, Metabolik
Sendrom, Koroner kalp hastalığı, İnme, Safra kesesi hastalıkları,
Eklem rahatsızlıkları, Depresyon ve anksiyete, Hayat kalitesinde
düşüklük. Başlıca meme ve kalın bağırsak olmak üzere belirli
kanserlerin görülme sıklığında artış. Tüm bu sebeplerden dolayı
obez hastalarda ölüm oranı artmıştır. Obez kişiler normal kilolu
kişilere göre ortalama 10-12 sene daha az yaşarlar” dedi.
Obezitede yaşam kalitesinin ciddi olarak bozulduğunu ifade eden
Op.Dr. Uçtum, “Obezite, fiziksel hareketinizi kısıtlar, yaygın
vücut ağrılarına ve yorgunluğa sebep olur. Amerika’da yapılan bir
çalışmada morbid obez kadınların normal kilolu kadınlara göre 4 kat
daha fazla depresyona girdikleri tespit edilmiştir. Yapılan
çalışmalarda, psikososyal uyum ile kilo arasında direk ilişki
saptanmış ve kilo kaybı ile hayat kalitesinin arttığı kesin olarak
ortaya konulmuştur. Obezite ameliyatı geçiren hastaların %95 inin
hayat kalitesinin arttığı ortaya konulmuştur. Obezite tedavi
edilebilir ve geri döndürülebilir bir rahatsızlıktır. Günümüzde 3
temel tedavisi vardır. Bunlar; İlaç tedavisi, Diyet ve egzersiz,
Obezite Cerrahisi. Obeziteden korunmak için temel olarak daha az
gıda tüketmek, yağlı, karbonhidrattan zengin yüksek kalorili
gıdalardan uzak durmak ve düzenli egzersiz yapmak gerekir. Toplumda
bu kadar yaygın olduğu göz önününe alındığında, diyet ve egzersizin
çok yetersiz kaldığı açıktır. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki
morbid obezite tedavisinde cerrahi dışı yöntemlerle kalıcı kilo
verme oranı %2 civarındadır. Günümüzde morbid obezitenin kalıcı ve
kesin tedavisi cerrahidir. Obezite cerrahisi (bariatrik cerrahi)
obeziteyi gidermek amacı ile yapılan cerrahi müdahalelerin tamamına
verilen isimdir. Obezite cerrahisi: VKİ >40 kg/m üzerinde olan
tüm morbid obez kişilere, VKİ 35-39.9 kg/m arasında ve eşlik eden
yandaş hastalıklara(şeker hastalığı, diyabet, yüksek tansiyon, uyku
sorunları, eklemlerle ilgili sorunlar, depresyon, cinsel işlev
bozuklukları) sahip olan kişilere, En az 3 yıldır obezite olması ve
minimum 6 aylık 2 diyet programı uygulamış olmak gereklidir.
Uygulanmadığı durumlar; Anestezi uygulamasının çok riskli olduğu
“kontrolsüz sistemik hastalığı” mevcut olan kişilere, Hayatı
boyunca diyeti hiç denememiş olmak, Yapılacak işlemleri
anlayamayacak ölçüde zihinsel problemi olanlara, Sosyal yönden
yalnız, ev ortamı desteği alamayacak olanlara, Tedavi gerektiren
psikiyatrik sorunu olan kişilere, İlaç, alkol veya madde bağımlısı
olanlara, Tümüyle hareketsiz hastalara, Ergenlik çağından küçük ya
da 70 yaşından büyük olmak. Obezite ameliyatlarının risklerini
kabaca 2 şekilde sınıflandırabiliriz. Anesteziye bağlı oluşabilecek
risklerin içinde olduğu tüm ameliyatlarda geçerli olabilen genel
risklerdir. Bunun dışında obezite cerrahisine bağlı muhtemel yan
etki ve riskler mevcuttur. Genel riskler; Anestezi ; Günümüz
anestezi teknolojisi ile tüm hayati bulguların anlık takibi ve
gerektiğinde anlık müdahaleler ile anestezinin riskleri neredeyse
ihmal edilebilecek bir düzeye (1/20 000 - 1/ 30 000) inmiş
durumdadır. Bacaklarda Pıhtı Oluşumu ve Akciğer Embolisi ; Obezite
(bariatrik) cerrahi riskleri arasında yer alan bacaklarda pıhtı
oluşumu ve akciğerlere atması (emboli) aşırı kiloya bağlı oluşan
bir risktir. Beden kitle indeksi 35 ve üzerinde olan kişilerin
günlük hayatlarında mevcut olan bir risktir. Bu operasyonlar
sonrasında kilo vermeye bağlı riskler azalırken ameliyat sonrasında
kan sulandırıcı iğneler ve giyilen emboli çorabı sayesinde risk
minimize edilmektedir” açıklamalarında bulundu.