İşte saniye saniye facia böyle geldi!
Başaran Holding'e ait uçağın İran'da düşmesiyle ilgili hazırlanan ön raporda kokpit ekibinin son konuşmaları ve kokpitte yaşanan haberimizin detayında.
Abone olBaşaran Holding'e ait uçağın İran'da düşmesiyle ilgili hazırlanan ön raporda kokpit ekibinin son konuşmaları ve kokpitte yaşanan haberimizin detayında.
Kaptan Pilot, Beril Gebeş'in son anlarda tehlikenin farkına varıp panik olan yolculara, Korkmanıza gerek yok, problem yok diye sakinleştirmeye çalıştığı da ortaya çıktı.
12 Mart'ta meydana gelen kazada kaptan pilotu Beril Gebeş,
ikinci pilotun Melike Kuvvet'in idaresindeki Başaran Holding'e ait,
TC-TRB tescilli Bombardier Challenger 604 tipi iş jeti, İran'da
düşmüş, kazada Hüseyin Başaran'ın kızı Mina Başaran ile 7
arkadaşının da olduğu 11 kişi yaşamını yitirtmişti.
Kokpitteki kayıtlarda, yolcuların uçaktaki endişesinin pilotlar
tarafından giderilmeye çalışılmasından, pilotların arızadan dolayı
kaygılarına kadar tüm ayrıntılar ortaya çıktı.
Ön raporda kayıtların senkronizasyonu söz konusu. Uçağın verilerini
kaydeden FDR (Flight Data Recorder) bilgileri ile kokpitteki
konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) kayıtları zaman
olarak ekipler tarafından örtüştürüldü.
Kaptan Beril Gebeş ile yardımcı pilot Melike Kuvvetin telsize basma
parametrelerine göre konuşmalar ayırt edildi.
Büyük bir hızla irtifa kaybetti
Rapora göre pilotlar mikrofonla konuşmamışlar ve muhtemelen
kulaklığı takmamışlar. Kulaklık takılı olmadığı için ekipler ses
kayıtlarını çözmek için filtreleyerek, anlaşılabilir konuşmaları
ortaya çıkarmışlar.
İki pilotun sağlık durumlarının uçuşa engel olmadığı ve uçağın
bakımlarının da düzgün yapıldığının da raporda belirtildiği
öğrenildi.
İki pilot, hız göstergeleri bilgileri farklı görülüyor. Bu sırada
oto pilottan çıkılıyor. Stall yani havada tutunamayan uçak büyük
bir hızla irtifa kaybederek facia gerçekleşiyor.
Raporda uçağın düşene kadar havada parçalanmanın meydana
gelmediğinin de yazıldığı öğrenildi. Pilotlar, İran hava sahasında
bulunduklarında Tahrandaki hava trafik kontrolörü ile iletişime
geçiyor.
İşte saniye saniye facia böyle geldi
14:31:47:Kaptan Beril Gebeş:3.8 seviye 38 bin(feet) tırmanma
14:31:49:BG:Vertical speed ile tırmanıyorum
14:31:53:Ting diye tek bir uyarı sesi geliyor.Single chime denilen
uyarı geliyor.İki pilotun arasındaki göstergelerde 10 Knotluk fark
var.
14:31:55: BG:Allah Allah,seninki ile benimki süratleri farklı
14:32:17:TC-TRB kuyruk tescili ile hava trafik kontrolörüne 38 bin
feete tırmanış istiyorum
14:32:22:BG:Check listi açar mısın?-(Arıza meydana geldiğinde
pilotlar check-liste gider.Yapılması gerekenler, her bir
arıza için check-listde yazar).
14:32:24:Kule tırmanışa izin veriyor
14:32:43:Sesten anlaşıldığına göre uçakta takat düşüşü var.Motorda
bir takat azalması var.Gaz kesmişler.
14:33:47:Tekli bir uyarı sesi.Uyarı mesajı gelmiş
14:33:01:BG:Seviyeyi muhafaza edelim.Check-listi açalım
14:33:05:İkinci pilot Melike Kuvvet check-listte o başlığı açıyor
ve okumaya başlıyor.
14:33:07:Tekrar bir uyarı mesajı geliyor
14:33:05:MK tekrar başlığı okuyor
14:33:16:BG:37 bin feet istiyor
14:33:31:Seviye uyarısı geliyor
14:33:33:Gaz kesmeye benzeyen bir ses duyuluyor
14:33:38:Süratle ilgili çeşitli kaygıları var onun hakkında iki
pilot konuşuyor
14:33:39:BG:İkimizin sürati aynı değil
14:33:47:MK Check-listdeki tanımlamaları okuyor
14:33:53:Uçağın aşırı sürat aşımında verdiği sesli ikaz
duyuluyor(Burası en önemli gelişme)
14:34:02:MK:Benim süratim düşüyor
14:34:10:pilotlar kontrolörden seviye 3.7 yani 37 bin feete alçalma
talep eder
14:34:23:MK:Kaptanım burnu ezin.Siz ezmiyorsunuz burnu(Stall
olduğunda uçağın burnunu aşağı vermek gerektiği için Melike Kuvvet,
Beril Gebeşi uyarıyor)
14:34:23:Süratle ilgili problem olduğundan kokpit ekibi hem fikir
oluyor
14:34:32:Arıza ile ilgili uçağın kitapçığına bakıyorlar
14:34:36:Melike Kuvvet check-list maddelerini uygulamaya
başlıyor
14:34:37:Sürat aşımı ikaz sesi geliyor 20 saniye boyunca
geliyor(sürat aşımı uçaklar için çok tehlikelidir.Yapısal hasara
sebep olabilir. Üreticinin izin verdiği maksimum süratin üzerine
geçilirse parça kopması olabilir)
14:34:37:Pilotlar hava trafik kontrolöründen arıza nedeniyle 3.7.0a
alçalma talep ediyor
14:34:38:BG:Bir dakika için lütfen bekleyin
14:34:40:BG:problem yok(yolculara söylüyor)
14:34:45:BG ikinci pilottan hava trafik kontrol merkezine seviye
alçalma talep etmesini istiyor.3.4.0 talep etmesini söylüyor
14:34:45:Kule uçağa seviye 3.8.0ı(38 bin feette) muhafaza edin
diyor
14:35:46:Düşen sürat nedeniyle kaygılanıyorlar
14:34:46:Oto pilotun attığının sesi duyuluyor.(Ya kendileri atıyor
ya da oto pilot kendisi çıkıyor)
14:34:52:TC-TRB kuleden 3.7.0a(37 bin feet) alçalma talep
ediyor
14:34:54:BG: 85deyiz diyor(muhtemelen motor takatıyla ilgili)
14:34:57:kule uçağa alçalmayı serbest kılıyor
14:34:57:Stall warning uyarısı ve stick shaker meydana geliyor.
Uçak Stalla giriyor.Yani süratsiz kalıp havada tutunamıyor.Stall
uyarısı ve lövyenin sallanması başlıyor.(Uçak stalla girdiğinde
uyarmaya başlar lövye vibrasyona girerek tepki veriyor)
14:35:01:BG:85 N1de benimki(Motor devri)
14:35:00: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:04: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:06:MK:Bırak!neden burnu tutuyorsun
14:35:07: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:13:Seviye uyarısı var
14:35:15: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:16:BG:Ben tutmuyorum!Kendi kendine oluyor(Kumanda almıyor
gibi yorumlanabilir)
14:35:20: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:21:MK:Niye çekiyorsun anlamıyorum(çekmemesi gerekiyor burnu
aşağı doğru iterek vermesi lazım.Burnu alçaltması lazım)
14:35:23: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:26:MK:Napabilirim
14:35:28:lövye vibrasyonu benzeri ses duyuluyor
14:35:32: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:33:BG:Bana bir şey ver
14:35:36: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:34:37:Uçak kuleye 3.4.0a alçalma talep eder
14:34:40:MK:İrtifa kaybediyoruz
14:34:40:Lövye vibrasyonu benzeri ses
14:35:44: Lövye vibrasyonu sesi
14:35:47:BG yolculara: korkmanıza gerek yok,problem yok diyor
14:35:49: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:52: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:35:53:BG:Flight directorleri alır mısın?
14:35:56: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:01:N1 gitti(Motor devir göstergeleri kaybolduğu
yorumlanıyor)
14:36:05: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:09: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:12: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:15: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:22: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:36: Stall uyarısı ve lövye vibrasyonu
14:36:45:N1 gitmesiyle ilgili kaygılanıyorlar onunla meşgul
oluyorlar
14:37:17:Üçlü uyarı sesi geliyor
14:37:24:Üçlü uyarı sesi geliyor
14:37:27:Üçlü uyarı sesi geliyor
14:37:29:Sentetik bir ses duyulur motor yağı ikazı veriyor.Düşük
yağ ikazı geliyor. Uçak yağ ikazı veriyor. (İhtimallerden biri yağ
kaçağı var)
14:37:37.tekli uyarı sesi
14:37:49:tekli uyarı sesi
14:37:54:üçlü uyarı sesi
14:37:56:Kokpit ses kayıtları bitene kadar stall uyarı ve lövye
vibrasyonu devem eder
14:37:57:TC-TRB emergency deklere eder
14:38:00: Kokpitte tek bir uyarı sesi
14:38:49:Uçak irtifa kaybetmeye devam ediyor
14:40:58:Uçak İranlı kontrolörün radarında kayboluyor.O sırada
yakın bir noktada uçağı gören bir yolcu uçağının pilotundan
TC-TRBye çağrı yapmasını talep ediyorlar. Yolcu uçağı pilotu çağrı
yaptığını yanıt alamadığını kendi sistemlerinde,TC-TRBnin hızlı bir
irtifa kaybını gördüğünü bildiriyor.