Sicil Affı nedir, neleri kapsıyor? Ne zaman devreye girecek?
Kara listede bulunan milyonlarca kişiye yeni bir fırsat sunduğu söylenen sicil affıyla ilgili yasa değişikliğini de içeren torba yasa 17.01.2017 itibariyle TBMM’de kabul edildi. Sicil Affı nedir, neleri kapsıyor? Ne zaman devreye girecek?
Abone ol1.Sicil Affı Ne Zaman Devreye Giriyor?
TBMM’de onaylanan yasa taslağı Cumhurbaşkanı onayıyla Resmi Gazete‘de yayımlanarak 27.01.2017 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi.
2.Yasa Neleri İçeriyor, Gerçekten Kapsamlı Bir Af Geldi mi?
Hükümet yetkilileri sicil affının kredilerde beyaz bir sayfa
açmasını hedefliyor. Yasadan 11,5 milyon kişi ile 2,3 milyon
şirketin etkilenmesi bekleniyor. Konuyla ilgili birçok basın yayın
kuruluşunun geçtiği haberlerde sicillerin temizleneceği, kara liste
kayıtlarının silineceği gibi ibareler geçiyor.
Ancak Hesapkurdu.com olarak yaptığımız araştırmada yeni yasanın
aslında kredi çekenlere bir sicil affı değil, bankalara bir
kolaylık sağlıyor olduğunu tespit ettik. Yeni yasayla devlet,
bankalara “artık borcunu kapatmış olan müşterilerinize kredi
verirseniz size ceza vermeyeceğiz” diyor.
2009 yılında çıkan sicil affı yasasında gerçekten kredi borcunu aksatmış kişilerin veya çek/senedi karşılıksız çıkmış esnafın ilgili kayıtları T.C. Merkez Bankası kayıtlarından silinmişti ancak bu seferki yasa daha çok bankalara bir tavsiye niteliği taşıyor.
3. Sicil Affı Sayesinde İsmim Kara Listeden Çıkacak mı?
Bu sorunun cevabı ne yazık ki hayır. TBMM’den çıkan yasanın
metnindeki ilgili ibare şöyle:
“[kişilerin sicil] kayıtları … bu kişilerle yapılan finansal
işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından
dikkate alınmayabilir.”
Dolayısıyla, “sicil affı” denilen bu yasa sadece bankalara sicili bozuk olan müşterilerine yeni kredi verdiklerinde veya kredilerini yapılandırdıklarındaki hukuki ve cezai sorumluluğunu kaldırıyor. Yani başka bir deyişle, devlet bankalara “sicili bozuk müşteriye kredi verirsen seni dava etmeyeceğim” diyor. Yasanın hiçbir yerinde sicil silinecek vb. gibi ibareler yok.
4. Yasadan Kimler Yararlanabilecek?
31 Ekim 2016 tarihi itibariyle tüketici kredileri ve diğer bireysel kredilerden yasal takip borcu bulunan 1 milyon 729 bin 846 kişi, ticari kredilerden yasal takip borcu bulunan 533 bin 379 şahıs şirketi ve 99 bin 928 sermaye şirketi yeni yasa kapsamına giriyor.
Bankaların kredi değerlendirmesi yaparken kredi sicillerini göz ardı edebileceği kişi ve kurumları aşağıda listeledik:
Kredi kartı ya da bireysel kredi borcu gecikmeye veya yasal
takibe giren kişiler
Karşılıksız çek veya protestolu senedi olan şirketler
Ödenmeyen nakdi veya gayri nakdi kredisi (teminat mektubu vb.) olan
şirketler
Yani bankalar yeni yasa sayesinde eğer isterlerse bu kişilere veya
şirketlere kredi verebilecekler ve bu yüzden bir cezayla
karşılaşmayacaklar.
5. Yeni Yasadan Nasıl Yararlanabilirim?
Aslında yeni yasa yukarıda yazdığımız gibi bankalara tavsiye
niteliğinde olduğu için bu yasadan yararlanabilmek için borcunuzu
kapatmak dışında özel bir şey yapmanıza gerek yok. Kredi verme
kararını hala bankalar verdiği için geciken borçlarınızı ne kadar
erken öderseniz o kadar iyi. Eğer borcunuzu peşin ödeme gücünüz
yoksa yapılandırmak için bankalarla pazarlık edebilirsiniz.
Yasada kişilerin ve şirketlerin 6 ay içinde borçlarını ödemesi veya
yeniden yapılandırması şartı var. Dolayısıyla borcunuzu eğer 6 ay
içinde kapatırsanız bankalar size kredi vermeyi değerlendirirken
daha rahat davranabilir.
6. Sicil Affı Esnafı Nasıl Rahatlatacak?
Sicil affının çıkması özellikle küçük işletme sahipleri ve esnafı rahatlatabilir. İşini büyütmek isteyen ancak geçmişte borç ödemelerinde sıkıntıya düşmüş esnaf, kötü sicil yüzünden bankalarca reddediliyordu ve KOSGEB vb. desteklerden faydalanamıyordu.
Sicil affı yasası çıktıktan sonra devlet kurumlarının sicilinde ödeme zorluğu olan esnaf ve KOBİ’lere destek olabilmesinin yolu açılacak ve bu tip işlemler sonucunda memurlara herhangi bir ceza uygulanmasının önüne geçilecek.
Böylece sicili silinmeyen esnaf bankalardan ticari koşullarla kredi kullanamasa dahi KOSGEB vb. devlet destekleriyle sıfır faizli kredi çekebilecek ve İşsizlik Fonu’ndan tekrar yararlanabilir hale gelecek.
7. Çıkan Torba Yasanın Detaylarına Nasıl Ulaşırım?
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı (1/796)
İlgili maddeyi ise kolaylık olması için aşağıda bulabilirsiniz.
MADDE 31- 22/1/2009 tarihli ve 5834 sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 1
(1) Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten önce olup da; kullandığı nakdî ve gayrı nakdî
kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini
aksatan gerçek ve tüzel kişilerin, ticari faaliyette bulunan ve
bulunmayan gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız
çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi
borçlarına ilişkin 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık
Kanununun ek 1 inci maddesi hükmü uyarınca kurulan Türkiye Bankalar
Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu
borçların ödenmesi geciken kısmının bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren altı ay içinde tamamının ödenmesi veya yeniden
yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde
kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate
alınmayabilir.
(2) Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların birinci fıkra hükmü uyarınca mevcut kredileri yeniden yapılandırması veya yeni kredi kullandırması, bu kuruluşlara hukuki ve cezai sorumluluk doğurmaz.”