Fistül nedir? Fistül çeşitleri nelerdir?

Fistüller, sindirim, idrar ve üreme sistemlerinde ve dolaşım sisteminde ortaya çıkabilir. Fistüller konjenital bir durum olabilir; bu, uteroda geliştirildikleri veya hastalık, enfeksiyon, cerrahi veya yaralanma nedeniyle vücutta gelişebilecekleri anlamına gelir. Şimdi, Fistül nedir? Fistül çeşitleri nelerdir? Gelin hep birlikte öğrenelim…

FİSTÜL NEDİR?

Fistül terimi Latincede tüp anlamına gelen fistula kelimesinden türetilmiştir. Fistül, bir organla başka bir yapı arasındaki anormal bir bağlantıdır. Bir organın iltihaplanması veya yaralanması durumunda fistüller gelişir. Crohn Hastalığı ve Ülseratif Kolit gibi enflamatuar bağırsak koşulları, örneğin iki bağırsak lupu arasında fistül oluşumuna neden olan koşulların örnekleridir.

Fistül için en yaygın yerleşim yeri anüs civarındadır. Bunlara perianal fistüller denir. Fistüllerin yarısından fazlası bu yerde oluşur. İkinci en yaygın yerleşim yeri bağırsak döngüsü arasındadır. Fistüller ayrıca aşağıdaki yerlerde de oluşabilir:

Vücudun birçok yerinde fistüller oluşabilir. Bunlar arasında oluşabilir:

– Bir arter ve damar

– Safra kanalları ve cilt yüzeyi (safra kesesi ameliyatından)

– Serviks ve vajina

– Boyun ve boğaz

– Kafatası ve nazal sinüs içindeki boşluk

– Bağırsak ve vajina

– Deri yüzeyi

– Rahim ve periton boşluğu (karın duvarları ile iç organlar arasındaki boşluk)

– Akciğerlerdeki bir arter ve ven (kanın akciğerlerde yeterince oksijen almamasıyla sonuçlanır)

– Göbek ve bağırsak

Ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi enflamatuar bağırsak hastalıkları, bir bağırsak iltihabı arasında fistüllere neden olabilir. Yaralanma, arterler ve damarlar arasında fistüllerin oluşmasına neden olabilir.

FİSTÜL ÇEŞİTLERİ

Fistüller, vücudun herhangi bir yerinde görülebilir; ancak en yaygın olarak bağırsak ve anüste gelişir. İdrar yollarında da çeşitli organlara açılan fistüller gelişebilir.

– Anal fistül

Anal fistül, bağırsağın son kısmı ile anüs çevresindeki deri arasında gelişen küçük tünel şeklindeki anormal yapılardır. Genellikle anüs yakınındaki bir enfeksiyonun sonucu olarak gelişen apse nedeniyle ortaya çıkar. Apse boşaldığında geriye küçük bir kanal kalabilir. Anal fistül, rahatsızlık hissi ve cilt tahrişi gibi hoş olmayan belirtilere neden olabilir ve genellikle kendi başına iyileşmez. Çoğu durumda cerrahi yolla kapatılması gerekir.

Anal fistülün en önemli nedeni gibi anüs çevresinde gelişen apselerdir. Anal apseli her iki ila dört kişiden birinde fistül geliştiği tahmin edilmektedir. Anal fistüller genellikle tedavi edilmediği takdirde nadiren iyileştikleri için ameliyat edilmeleri gerekir.

– İdrar yolu fistülleri

İdrar yolu fistülleri, idrar yollarını oluşturan organlarla cilt veya yakındaki bir başka organ arasındaki anormal bir bağlantıdır. Üriner fistüller idrar kaçırma ve enfeksiyona neden olabilir. Sıklıkla çeşitli ameliyatlardan sonra, travma nedeniyle, belirli hastalıkların komplikasyonu olarak veya radyasyon tedavisinden dolayı oluşur. En sık olarak histerektomi (rahmin alınması) ve sezaryen gibi karın veya pelvik ameliyatlar sırasında mesaneye zarar verilmesi neticesinde ortaya çıkar.

Çoğu idrar yolu fistülü cerrahi işlemle tamir edilir. En sık olarak idrar yolları ile vajina arasında görülür ve anormal bağlantı nedeniyle vajinadan dışkı ve idrar sızıntısına neden olabilir. İdrar yollarında çok sayıda fistül türü görülebilir.

Vezikovajinal fistül: Vajina ve mesane arasında görülür. Kadınlarda en sık görülen idrar yolu fistülü türüdür. En sık rastlanan nedeni histerektomi ameliyatı geçmişidir.

Enterovezikal fistül: Mesane ve bağırsak arasında bulunur. En yaygın idrar yolu fistüllerinden biridir.

Vezikouterin fistül: Mesane ve uterus arasında bulunur.

Üreterovajinal fistül: Vajina ve üreter arasında bulunur. Üreter böbrekler ve mesane arasında idrar taşıyan tüp şeklindeki organdır. Bu grup fistüllerin çoğu geçirilmiş histerektomi veya diğer pelvik cerrahi işlemler nedeniyle ortaya çıkar.

Üretrovajinal fistül: Vajina ve üretra arasında bulunur. Üretra idrarı vücuttan atan idrar yolu bölümüdür.

Kolovezikal fistül: Kalın bağırsak ile mesane arasındadır.

Rektovajinal fistül: Vajina ve rektum arasında bulunur. Rektum kalın bağırsağın son kısmıdır.

Diğer fistüller:

Bağırsakların iki farklı bölümü arasında oluşan fistülllere enteroenterik fistül denir.

Enterokolik fistül: ince ve kalın bağırsak arasında anormal bir bağlantı vardır.

Enterokutan fistül: Bu fistül türü bağırsakla cilt arasındadır.

Enterovaginal: Bu fistül türü vajinaya ile bağırsaklar arasında bulunur.