Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan yeşil pasaport müjdesi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde Yargı Reformu Stratejisi Programı'nda konuştu. Erdoğan avukatlara müjdeyi verdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları şöyle;

Uzun ve emek isteyen bir hazırlık döneminin ardından bu strateji belgesini kamuoyunun önüne getiren Adalet Bakanımıza ve katkı sağlayan herkese şükranlarımı ifade etmek isterim.

Devleti adaletin üstünden yaşatan bir medeniyetin temsilcileri olarak bu mesele bizim hep ilk sıralarımızda yer almıştır. Geçtiğimiz 17 yılda en büyük yatırımları bu alanlara yaptığımızı görüyoruz.

"AB İSTEDİĞİ İÇİN DEĞİL MİLLETİMİZ İÇİN HAYATA GEÇİRİYORUZ"

Yargı reformu strateji belgesini sonraki reform belgelerinin başlangıcı olarak görebiliriz. Türkiye’nin AB üyeliği sürecindeki en büyük kazanımlarının başında reform çalışmalarını sistematik olarak hayata geçirme kabiliyetine sahip olmasıdır. Reformları AB istediği için değil milletimizin ihtiyacı olduğu için hayata geçiriyoruz.

Adaletin güçlü, güçlülerin de adaletli olduğu toplumlar hızla büyür kalkınır, zenginleşir. Kanuni Sultan Süleyman han kılıcının yapamadığını adalet yapar demiştir.

Elbette eksiklerimiz bozulmaya yaşadığımız alanlar var ama her şeye rağmen kendi medeniyetimizle olan bağlarımızı koruyoruz. Yargı reformu belgesi güven veren erişilebilir adalet noktasıyla hazırlanmıştır.

2 TEMEL PERSPEKTİF, 9 AMAÇ, 63 HEDEF, 256 FAALİYET

Yargı reformu belgesi içerdiği bir çok amaç ve hedefle vatandaşlarımızın sisteme duyduğu güveni arttıracaktır, bu belgeyle verilen sözler tutulmuyorsa da AB üyeliğine bağlılığımızı da ifade ediyoruz. Yargı reformu stratejisinde 63 hedef ve 256 faaliyet bulunuyor. Yargı reformu stratejisi belgemiz 2 temel anlayış perspektif üzerine oturuyor. Birincisi hak ve özgürlüklerdir bu perspektifin özünde demokrasini geliştirilmesi hedefi vardır.

"İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ DEMOKRASİNİN EN ÖNEMLİ ŞARTI"

İfade özgürlüğünü demokrasinin en önemli şartı olarak görüyoruz. Son 6 yıllık süreçte bu özgürlüğün gelişmesine yönelik önemli adımlar attık. Sistematik işkence veya kötü muamele iddiaları ifadeleri artık geride kalmıştır.

"TUTUKLAMA TEDBİRİNİN ÖLÇÜLÜ OLMASI İÇİN ADIMLAR ATIYORUZ"

Tutuklama tedbirinin ölçülü olması için adımlar atıyoruz. Önümüzdeki dönemde adil yargılanma hakkının daha etkin şekilde korunmasını istiyoruz. Yargıda sadeleştirilmiş süreçlerin oluşturulması önleyici ve koruyucu hukuk uygulamalarının sisteme kazandırılması da önceliğimizdir. 

YARGI BAĞIMSIZLIĞI, TARAFSIZLIĞI

İkinci amaç yargı bağımsızlığı tarafsızlığı… AB, AB Konseyi, Venedik Komisyonu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin değerlendirmelerini gözeterek mevzuat paketleri hazırlıyoruz.  Tutuksuz yargılanmayı asıl yöntem olarak görüyoruz, tutukluluk tedbirine zorunlu hallerde sağlayacak düzenlemeler yapacağız. İnsan hakları eylem planının ilkini 2014 yılında hazırlamıştık. Yeni İnsan hakları eylem planı hazırlıkları da kısa sürede hazırlanacaktır.

Hakim ve savcılar için coğrafi teminat getiriyoruz. Hakim ve savcılığa girişteki mülakat heyetini genişletiyoruz. Mesleki liyakati arttırmak gayesiyle mesleki kıdem şartlarını yeniliyoruz. Hakimler ve savcılar hakkındaki disiplin prosedürlerini yeniden yapılandırıyoruz. Disiplin cezalarını da yeniden belirliyoruz. Üçüncü amaç insan kaynaklarının nitelik ve niceliğinin arttırılmasıdır.

HUKUK EĞİTİMİ 5 YILA ÇIKACAK

Hukuk fakültelerinin eğitim süresi ve kontenjanları ile başarı sıralaması ölçütünü yeniden belirliyoruz. Hukuk fakültelerinde eğitim 5 yıla çıkacak. Kontenjanlar sınırlandırılacak. Hakim ve savcı yardımcılığı müessesini getiriyoruz. Hakim ve savcılar önce yardımcılık yapacak.

Türkiye adalet akademisini ay başı itibari ile yeniden kurduk. HSK bünyesinde yargıda performans ölçüm ve takip merkezi kuruyoruz. Yarıgda hedef süre uygulamasını daha da genişletiyoruz. Özellikle uzun süren davaları takip etmeye zaten başlamıştık. Farklı performans kriterleri de oluşturmayı hedefliyoruz.

Hakimleri ceza ve hukuk hakimi olarak ihtisaslaştırıyoruz. Çevre imar ve enerji gibi alanalar davaların daha hızlı ve etkin çalışması için özel mahkemeler kuruyoruz. İstinaf mahkemelerini güçlendiriyoruz. 

Adalet teşkilatımızın bilişim sisteminin yurt dışı temsilciliklerimizle entegrasyonunu sağlıyoruz.  Mahkeme nöbet sistemini geliştirerek ceza mahkemelerinin 24 saat esasi ile hizmet vermesini planlıyoruz. Yazı işleri müdürlüğünü hukuk mezunu kişilerin girebileceği kariyer mesleği olarak yeniden yapılandırıyoruz.

AVUKATLARIN MAAŞ VE ÖZLÜK HAKLARI

Yargı reformu belgemizin beşinci başlığı savunma hakkının etkin bir biçimde kullanılmasıdır. Savunma hakkı ilk defa ayrı bir şekilde düzenleniyor. Avukatların bilgi ve belge temin etmelerine ilişkin yasal yetkilerini de genişletiyoruz. Avukatlık hizmetlerinin vergilenmesi konusunda iyileştirici düzenlemeler yapıyoruz. Vekalet ücretinin KDV oranını indirmeyi planlıyoruz. Maaş ve özlük hakları ile ilgili konuları yeniden ele alacağız. Maaş ve özlük haklarının yetersiz olması nedeniyle kamuda nitelikli avukat çalıştırmak güç oluyor. Bu sorunu da çözüyoruz. 

AVUKATLARA YEŞİL PASAPORT HAKKI

Avukatlara yeşil pasaport hakkı vereceğiz. Avukatlara yeşil pasaport hakkı vererek uluslararası faaliyetlerini kolaylaştırmayı planlıyoruz. Tabi tüm avukatlara değil dimi?

Altıncı başlık adalete erişimin kolaylaştırılması olacak. Tanıklık uygulaması maddi gerçekliğin ortaya çıkarılmasına doğrudan etki eden bir yöntemdir. Yargı süreçlerinde tanığa özgü uygulamaların olmasına ihtiyaç vardır.

Tanıklık ücretinin yeniden belirlenmesi gerekiyor. Tanıklar için bazı ülkelerde özel odalar yapılarak yüzleşmenin önüne geçiliyor. Benzer uygulamalar bizde de olacaktır. Tanıkların psikolojik olarak yıpranmasını önleyecek düzenlemeler olacak. 

Yedinci amaç başlığı ceza adaleti sisteminin etkinliğinin arttırılmasıdır. Cumhuriyet savcılarının takdir hakkı genişletilecektir. 2018’de şüphelilerin yüzde 56,2’si hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir.

Sistemi mahkumiyet olasılığının az olduğu davaların açılmaması konusunda yeniden düzenlememiz gerekiyor. Savcılık aşamasında ne kadar çok sorun çözebilirsek mahkemelerdeki yargılamaları o kadar kolay çözebiliriz.

İade edilen iddianamelerin oranı yüzde 2,6’dır bunun için iade kapsamı yeniden belirlenecektir. Hukuk Fakültesi mezunlarının adli kollukta istihdam edilmesi sağlanacaktır. Bir çok ülkede bu doğrultuda uygulama yer almaktadır.

Basit yaralama ve tehdit gibi suçların nitelikli hallerinin şikayete bağlı hale getirilmesi planlanıyor. Konusu suç teşkil eden bazı fiillerde sanıkların doğrudan mahkemeye getirilmesi süreci hızlandırılacak. 

Ülkemizde 12-15 yaş çocuklar hakkında yaklaşık 40 bin dava açılmıştır. 15 yaş altındaki çocukların ilk kez işlediği fiiller kovuşturmaya yer olmadan kapanacaktır. Bu tür çocuklarının durumlarının sosyal tedbirlerle takip edilmesi kendilerine daha iyi bir gelecek kurma ihtimalini güçlendirecektir. 

Ayrıca çocuklar hakkındaki davaların istinaf ve temyiz incelemeleri öncelikli olarak yapılacaktır. Şiddet içermeyen suçlardan hükümlü olan hamile ve yaşlıların ceza infazı evde olacak.