BM'den radikal veto kararı! Beş daimi üye hesap verecek

TÜRKİYE'nin de sunucularından olduğu 80'den fazla ülke, küresel barışın garantörleri olması beklenirken veto haklarıyla çoğu zaman Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini (BMGK) işlevsiz hale getiren daimi 5 üye ABD, Çin, Rusya, İngiltere ve Fransa'ya veto kullanımda 'hesap soracak' kararı 193 üyeli BM Genel Kuruluna getirdi.

BMGK'de veto gücüne sahip 5 ülkeden birinin bu hakkı kullanması halinde açıklama yapmasını talep eden karar, BM Genel Kurulunda kabul edildi. Karara göre BM Genel Kurulu, BMGK'nin daimi üyelerinden biri herhangi bir kararı veto ettiğinde 10 gün içinde toplanarak veto edilen konuyu görüşebilecek ve veto hakkını kullanan ülkeden kendisini savunmasını isteyecek.

BMGK'nin daimi üyelerinin veto etme hakkını azaltmaya yönelik uzun süredir tartışılan bu konu, Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı savaşın ardından yeniden gündeme geldi.

Veto yetkisi olan ABD ve İngiltere'den tasarıya destek
BM Genel Kuruluna getirilen tasarıya BMGK'de veto gücüne sahip ABD ve İngiltere de destek verdi ve kararın sunucuları arasında yer aldı.

BMGK'de veto hakkını en fazla Rusya kullandı. İlk veto 1946'da Sovyetler Birliği tarafından kullanıldı ve Rusya şimdiye kadar BMGK'de 120 kararı veto etti. Rusya'nın vetoları 2011'de Suriye iç savaşıyla artmaya başladı ve Çin de Rusya'nın yanında yer alarak Suriye'de kimyasal silah kullanımı dahil birçok tasarıyı veto etti. Rusya'dan sonra BMGK'de veto hakkını en fazla kullanan ülke ABD oldu. ABD ise şimdiye kadar çoğu İsrail hakkında 82 kararı veto etti. İngiltere ve Fransa ise 1989'dan beri veto hakkını kullanmadı.